Deze zomer wil ik uitproberen of ik genoeg materiaal kan bij elkaar schrijven voor een boekje over verandering. Regelmatig zal hier een voorproefje verschijnen. Alle reacties zijn zeer welkom.
# 3: ga voor wild
Honderdduizenden jaren waren we deel van de natuur. Onze voorouders leefden met de seizoenen en wisten welke planten ze konden eten. Ze kenden een nuttige toepassing voor elk onderdeel van een geslachte geit, en merkten aan de wolken of het tijd was om naar de grot terug te keren.
In nauwelijks enkele generaties tijd zijn we dit contact kwijtgespeeld. We wonen in steden, brengen ons dagen door in betonnen huizen en kantoren, eten voorverpakte en onherkenbare prakjes. We hebben een ontelbaar aantal machines ingeschakeld om onze spieren zo weinig mogelijk te gebruiken. We doen er alles aan om de natuurelementen te negeren. Skiën in de zomer op kunstmatige sneeuw, zonnebaden in de winter, op een verwarmd terras een aperitief drinken in de herfst, het moet allemaal kunnen. We zijn niet langer een deel van de wereld waarin we leven, we hebben onszelf gekroond tot de grote overheerser van lucht, water en aarde. Dat we en passant de wereld waarop we leven dreigen kapot te maken beginnen we nu pas te beseffen.
We winden ons op over een bromvlieg in huis, we kopen hogedrukreinigers en pesticiden om grassprietjes te verdelgen die het aandurven onze oprit te bezoedelen. We hebben zelfs moeite met lichaamseigen geurtjes en besprenkelen ons lijf met steeds meer chemische producten. Mocht het kunnen, wellicht zouden velen onder ons de natuur gewoon afschaffen. Hoewel, tijdens de vakantie is het bezoeken van een stukje ongerepte wildernis wel iets waar je achteraf mee kan uitpakken.
Het herstellen van onze band met het ecosysteem waar we deel vanuit maken is nochtans onontbeerlijk. De omwentelingen waar we voor staan zullen zich niet enkel afspelen op vlak van energievoorziening, financiële systemen en voedselproductie. Minstens even belangrijk zijn de veranderingen in ons bewustzijn, in onze relatie met anderen én onze relatie met de natuur. Ik ben ervan overtuigt dat het opnieuw voelen van verbondenheid met het ecosysteem cruciaal zal zijn om een nieuw evenwicht te vinden. Tijd doorbrengen in de natuur, ons leven terug afstemmen op de seizoenen, nederig de kracht van de natuurelementen erkennen zou wel eens even belangrijk kunnen zijn als het verkleinen van onze ecologische voetafdruk.
Steeds meer onderzoek toont aan dat de aanwezigheid van groen in onze direct leefomgeving van levensbelang is. In wijken waar meer bomen en parkjes zijn voelen mensen zich gelukkiger, zijn ze gezonder en is er een beter onderling sociaal contact. Als je in een ziekenhuiskamer ligt met zicht op een boom zal je sneller herstellen. Zelfs de aanwezigheid van enkele planten in huis verhoogt je tevredenheid. Kijken naar bossen en velden blijkt zelf een positieve impact te hebben op onze ogen. De wetenschap komt er stilaan achter wat we diep in onszelf allemaal weten, namelijk dat we deel zijn van een groter geheel en dat het herstellen van die band ons welbevinden verhoogt.
Nog beter dan kijken naar groen is bewegen in de natuur. Wandelen, lopen, fietsen, zwemmen, boomklimmen, in het gras rollen, dansen in de regen, we konden er niet genoeg van krijgen als kind. En plots zijn we fatsoenlijke grote mensen die niet langer op blote voeten door een weide rennen of zich van een duin af laten rollen. Waarom zou je als dertiger of zestiger niet in je blootje in een rivier springen of je tijdens een hevige storm laten dragen door de wind? Waarom slapen we niet eens onder de sterrenhemel of ravotten we niet meer in de sneeuw tot al onze ledematen tintelen? Waarom laten we ons in de herfst niet bedekken door een laag bladeren en ruiken we niet aan de aarde waarop we leven? We zullen er meer deugd van hebben dan nog maar eens een middag in de winkel of achter de computer.
Leestips
- De Oude Wegen, Robert Macfarlane, De Bezige Bij, ISBN 9789023473138
- Wandelen met Flora, Nick Meynen, Epo, ISBN 978 94 91297 51 9
- Leren van de natuur, Ken Webster en Craig Johnson, uitgeverij Jan Van Arkel, ISBN 978 90 6224 495 9
Doetips:
- Leg dit boek aan de kant, trek je niks aan van het weer of het tijdstip van de dag. Ga naar buiten en wandel naar een stukje natuur in je buurt.
- Ondersteun organisaties die het ijveren voor meer natuur in je omgeving. Je kan bijvoorbeeld lid worden van Natuurpunt.
Voor wie al plannen aan het maken is voor de grote vakantie, hier alvast een ecologisch aanbod in vele opzichten. Aardewerk organiseert namelijk opnieuw een zomerweek. Deze week van zaterdag 4 juli tot vrijdag 10 juli in ‘La Bavière’ in Chassepierre in de Ardennen is een verdiepende combinatie van ontspanning en verdieping.
