Ik durf niet te stellen dat wat in Griekenland gebeurt een voorproefje is van wat ons te wachten staat, maar ik wil nog even verder doorgaan op het boek van Heinberg. In zijn boek gaat hij niet in op de vraag hoe we ons concreet moeten voorbereiden op de komende energieschaarste en andere risico’s maar hij verwijst voor deze vraag naar zijn website.
Daar heeft hij (met de nodige voorzichtigheid) een aantal mogelijke richtlijnen die ons kunnen helpen voor de komende jaren. Een vrije samenvatting van zijn aanbevelingen.
1. Stel je manier van denken in vraag. We worden sterk beïnvloed door wat de mainstream media ons vertellen. Wat daar als ‘normaal’ wordt voorgesteld is relatief, en de vooronderstellingen waarop we ons baseren kunnen wel eens fout zijn. Een suggestie daarbij is om niet zomaar aan te nemen wat media vertellen, om linken te leggen tussen diverse fenomenen en op zoek te gaan naar andere informatiebronnen. Kritisch denken wil ook zeggen je eigen comfortzone van zekerheden durven in vraag stellen. Concreet kunnen we maar best wennen aan de volgende basiswoorden die onvermijdelijk zijn: minder, trager, kleiner en armer. Dat laatste klinkt wel erg onrustbarend, maar meer en meer studies tonen aan dat onze huidige rijkdom weinig geluk brengt. Je aanpassen aan een ‘lagere’ levensstandaard is vooral een psychologische kwestie. We moeten af van onze consumptieverslaving en dat is lastig. We kunnen bijvoorbeeld nadenken over andere zaken die ons voldoening geven. Misschien is met een groep een moestuin opzetten op termijn veel toffer dan elke zaterdag gaan winkelen. Heinberg suggereert dat meditatie in zo’n geval nuttig kan zijn om de materialistische levensstijl los te laten.
2. Leer van mensen die het met minder doen. Er zijn reeds heel wat mensen die kiezen voor een leven met minder, en al zijn het meestal niet die mensen die in de Soap programma’s worden opgevoerd, ze kunnen een belangrijke inspiratie zijn voor een andere levensstijl. Zo kunnen oudere mensen die een en ander hebben meegemaakt ons heel wat leren over hoe mensen in crisissituaties reageren. Je hebt heel wat mensen die op een dag hun leven omgooien en bijvoorbeeld kiezen voor een (materiële) stap terug. Ga op zoek naar zulke mensen of wordt er zelf een natuurlijk.
3. Leren van indigene groepen of natuurvolkeren. Volgens Heinberg is het niet nodig om romantisch te doen over de natuurvolkeren en is het ook niet nodig om hun rituele te gaan kopiëren. Toch kunnen ze ons interessante inspiratie bieden over samenleven in harmonie met de natuur en over de veerkracht van de gemeenschap.
4. Oefen jezelf in zelfvoorziening. Ga cursussen volgen rond permacultuur, low-tech oplossingen, breien of bouwen met natuurlijke materialen. Dit soort cursussen helpen ons om onze visie te verbreden en onze praktische competenties te verhogen. Kan altijd van pas komen.
5. Zorg voor een goede conditie. Dit is geen oproep om naar de fitness te gaan, maar het kan toch geen kwaad om voldoende te bewegen en een conditie te hebben waarmee je kan fietsen, stappen en in de tuin werken. Dit heeft ook te maken met gezonde sobere eetgewoontes. Leer koken met basis ingrediënten en beperkt de chemische en andere producten die je via de voedingsindustrie binnen krijgt. Zorg dragen voor je gezondheid maakt je ook minder afhankelijk van de gezondheidszorg (die ook niet perse altijd betaalbaar zal zijn).
6. Denk lokaal. Als het nu gaat over investeren, over vakantie, over je ontspanning, je voedsel of de kleren die je nodig hebt, je kan telkens kijken wat er lokaal mogelijk is. Als je in de grote supermarkten gaat winkelen en je geld bij een mega-bank plaatst doe je mee met een weinig duurzaam systeem. Door te kiezen voor lokale oplossingen vergroot je ook je eigen onafhankelijkheid van een mondiaal wankel systeem.
7. Klaar voor een rampje. Heinberg verwijst hier naar de noodzaak om in elk gezin toch een kleine voorraad water, voedsel en eerste-hulp kit in huis te hebben. Iets wat beter te begrijpen is in de Amerikaanse context waar mensen iets meer te maken hebben met natuurgeweld. Hij verwijst naar een aantal ‘survival’ boeken die daarbij nuttig kunnen zijn.
8. Investeer in je buren. Als we te maken hebben met energieproblemen of watertekorten moet je beseffen dat je belangrijkste kapitaal je buren en je sociaal netwerk zijn. Weten wie je buren zijn en er een goede relatie mee opbouwen zou wel eens cruciaal kunnen zijn om schokken te overleven.
9. Wordt minder afhankelijk van geld. De eenvoudigste manier om daaraan te werken is zorgen dat je het met minder kan doen. Als je uitgaven kan terugschroeven dan ben je ook beter bestand tegen een periode met minder inkomen. Je kan beter je geld investeren in goede isolatie, superzuinige toestellen of hernieuwbare energie dan het op de bank te laten staan. Je rendement is groter en als er iets gebeurt met de bank ben je je geld niet kwijt.
10. Reis minder. Wen aan het feit dat je minder zal kunnen reizen. Zorg dat je een goede fiets hebt (en herstelmateriaal), bekijk de mogelijkheden van autodelen en gebruik zoveel mogelijk het openbaar vervoer. Hou er bij de keuze van je lief rekening mee dat low-cost reizen niet eeuwig zal blijven duren.
Die laatste tip (vooral de laatste zin) past prima op onze single-blog. Mag ik je uitnodigen om er eens een gastbloggerstukje over te schrijven? Er zijn waarschijnlijk daarnaast ook nog meerdere andere low impact-tips specifiek voor singles.
LikeLike
Ook een leuke tip voor op je blog: Eet samen! Er bestaan van die leuke projecten waarbij mensen op een website achterlaten wat ze vanavond koken en hoeveel mensen er nog kunnen komen mee-eten. Lijkt me interessant én leuk! Spijtig genoeg ben ik de naam vergeten…
LikeLike
Bedankt voor de tip, Saar. Eten delen met buren doe ik al (vooral gerechten die je moeilijk in kleine hoeveelheden kan maken), effectief de tafel delen wat minder. Van die website heb ik nog niet gehoord. Ik ga eens zoeken, want het lijkt mij een zeer goed idee.
LikeLike
Ik weet niet of “armer” leven noodzakelijk is. Waarom zorgen we als samenleving er al niet voor dat al de excesses eruit zijn. Op 200m naar de bakker met de auto, een praatje maken van een uur terwijl de motor blijft draaien, al die auto’s met 1 persoon erin die naar Brussel rijden, zakenmenen die half de wereld met de jet rondvliegen voor een vergaderingetje, winkels die me dit koude weer de hele dag de deuren lzten open staan en dan hete lucht in de deuropening blazen, verwarmde terrasjes in al de cafe’s, exuberant verlichtte openbare gebouwen, …
Hetzelfde voor minder reizen. Volledig akkoord, maar laat ons eerst hier ook de excessen eruit halen. Hebben we zls toerist iets vergeten op Antarctica? Of in Terra Del Fuega? Neen! Lokaal reizen, een tripje naar Oostenrijk of naar onze eigen kust, of een citytrip naar een andere Europese hoofdstad moet kunnen, maar ook hier, de excessen meoten eruit. De vlucht naar de zon heeft de grootste impact. Laat ons vooral niet elke reiziger demoniseren. Ik reis ook, met een volle zuto naar Oostenrijk, maar daar schaam ik me niet voor. Want die impact in nihil vegelijken met een vliegreis naar de zon.
Maar er zijn dingen waar ik ook bewust aan werk. Ik ben nu reeds meer dan 2 jaar vegetariër, en ondertussen ben ik al meer dan 10kg kwijt (dus ik werk ook aan mijn conditie), en onze moestuin brengt jaarlijks heel wat op. Maar we kunnen dat niet verplichten of eisen van de mensen. Iedereen moet dt voor zich bepalen. En natuurlijk moeten we vooral opletten dat we niet terug worden afgeschilderd als “die groenen met dat belerende vingertje”, want dat is een stigma dat we meedragen. Misschien is gewoon de tijd rijp om het “hip” te maken.
LikeLike
Hey hoi! Het is goed dat ik je stukken “ontdekt” heb hier op wordpress. Ik lees de stukken graag en het doet me heel vaak denken aan mijn vader zaliger. Toen ik nog een kleine jongen was wilde ik en mijn broers natuurlijk van alles en nog wat. Hij kwam uit indonesië om ons hier een beter leven te geven. En als wij dan weer eens in zijn ogen te veel wilden, zei hij wel eens. Jongens,… jullie hebben niet geleerd in de jungle te overleven. Door de jaren heen ben ik steeds meer gaan begrijpen wat hij bedoelde. Steeds vaker en steeds beter doe ik dan ook met minder. Waarmee ik maar wil zeggen. Keep up the good work. T’zijn goede tips en trucks.
vrolijke groet,
Marcel
LikeLike
Tegenlicht van de VPRO vertoont regelmatig documentaires-van-belang. Deze week was het onderwerp “Argentinie 10 jaar na het failliet”. Een aanrader: het ontstaan van een ruilsysteem; Een inlandse munt; Verdwijnen van de middenklasse; Opportunisten; Geweld;….
Is dit waar Griekenland nu voor staat? Welke landen volgen nog?
http://tegenlicht.vpro.nl/afleveringen/2011-2012/Argentinie.html
Groeten
LikeLike