Noami Klein is voor mij een grote madam. Zowel met No Logo als de ‘shock doctrine‘ heeft ze een belangrijke bijdrage geleverd aan het maatschappelijk debat. Met haar nieuwste boek ‘This Changes Everything, Capitalism vs the Climate ‘ doet ze er nog een flinke schep bovenop. De stelling is glashelder, zolang we binnen het paradigma van het neo-liberale kapitalisme blijven zullen we het klimaatprobleem (en de andere grote uitdagingen) niet oplossen.
Ze onderbouwt dit met een stevig onderzoek naar hoe de oliebedrijven werken, waarom groene economie en emissiehandel het probleem alleen maar erger maken. Ze is bijzonder kritische voor de milieubeweging (die in de VS en Canada heel wat allianties hebben gesloten met multinationals en zelfs oliebedrijven). Zolang het ‘extractivisme’ het heersend economisch model blijft is er geen zicht op beterschap. Einstein wist het al langer, je kan problemen niet oplossen met dezelfde mindset die de problemen veroorzaakt.
Het is een uitgebreid boek waar Klein probeert aan te geven dat het ook mogelijk is dat economisch systeem minstens te wankelen. Ze verwijst naar de vele vormen van protest die her en daar opduiken en kan enkele succesverhalen aanhalen waar inheemse volkeren de strijd tegen een oliemaatschappij hebben gewonnen. Ze verwijst naar de strijd tegen de slavenhandel en maakt duidelijk dat er nog net genoeg tijd is om het onmogelijke te realiseren.
Opvallend, in de Nederlandse vertaling is de titel aangepast, en komt het woord kapitalisme niet meer voor. Blijkbaar is het benoemen van ons economisch model al lastig, laat staan het in vraag stellen. Terwijl het de spreekwoordelijke olifant in de kamer is, die aan de basis ligt van alle problemen, maar die niet genoemd mag worden. Dus misschien moeten we daar al mee starten. Het ding terug een naam geven. Voor de duidelijkheid, dit boek is absoluut geen pleidooi voor communisme, integendeel.
Conclusie: niet steeds een makkelijk boek (sommige hoofdstukken zijn te veel op Amerikaanse of Canadese leest geschoeid), maar toch een belangrijke analyse waar we heel wat uit kunnen leren.
Naomi Klein komt trouwens naar Brussel op 26 november, ik ga er naartoe.
Low Impact Man 
En het is overduidelijk dat het niet alleen het klimaat is dat het lastig heeft met het huidig economisch model.
Onze maatschappij is echt een maatschappij waarin alleen de sterksten kunnen overleven. Zoveel mensen vallen uit de boot. Kunnen niet (meer) mee met de ratrace en worden daardoor als parasieten bestempeld.
De prestatiedruk (van kindsbeen af), het egoïsme, het perfectionisme en schone schijn was nooit zo groot.
Gewoon eenvoudig bestaan is niet meer genoeg. Enkel wie een economische bijdrage levert wordt waardevol genoemd. Wie voldoet aan het perfecte plaatje wordt aanbeden. Wie een beetje afwijkt wordt nog aanvaard maar daar wordt al eens wat lacherig over gedaan.Wie echt anders is (van geboorte of gewoon omdat die persoon anders wil zijn) wordt scheef bekeken.
Er is geen tijd, aandacht of geld meer voor eenvoudige zorgzaamheid (betaald of gewoon gratis) voor elkaar of voor jezelf.
Zoveel mensen in psychische nood (burn-outs, depressies, zelfmoordgedachten, angsten, enz.) of met lichamelijke klachten! Zoveel mensen ziek en aan de pillen.
Er is geen verankering meer, geen samenhorigheid. Ah nee, want er is geen tijd. Geen tijd om te lanterfanten, om op adem te komen, om je te verbinden met andere mensen, om mekaar te helpen en echt te luisteren naar wat de andere bezighoudt, om te spelen, om echt te kijken en te genieten van bijvoorbeeld een struise grasspriet die wappert in de wind.
We moeten werken en shoppen, om zo onze economie draaiende te houden en ons sociaal zekerheidsstelsel te behouden.
Wat oud is en (soms nog niet) versleten moet worden weggegooid en vervangen worden door nieuw en blinkend. Fruit en groenten die de winkelrekken niet halen omdat ze niet de juiste grootte of model hebben.
Elke tand moet worden recht gezet (in de monden van onze kinderen).
Ik hou van de kras in onze kast, de lus uit mijn trui, het rammelen van mijn oude fiets en de rimpel in mijn gezicht. Het hoeft voor mij niet allemaal nieuw en flitsend.
Ik vind een kromme komkommer en een hobbelige tomaat, tof!
En wat is er mis met een spleetje tussen de tanden?
Komaan zeg! Mag het allemaal een beetje minder, trager, echter, gezelliger, menselijker, zachter?
LikeLike
Voor mij mag dat beetje minder, trager, echter, gezelliger, menselijker en zachter absoluut ook, beste Martine!!!
LikeLike