Voor wie stilaan de aandrang voelt om cadeautjes te gaan kopen wil ik alvast een tip geven; de geschiedenis van de vooruitgang’ van Rutger Bregman.
Misschien moet ik eerst eens vertellen hoe ik aan het boek ben gekomen. Tijdens het festival ‘possible futures’ stond voor de Vooruit een bestelwagen geparkeerd met als opschrift ‘The Political Party’. Daarin een hele hoop boeken en een kunstenaar, Michiel Vandevelde. Zijn artistiek project is het verspreiden van nieuwe ideeën en het oprichten van een politieke partij. Iedereen mocht enkele boeken meenemen, op een dag zal Michiel dan alle ontleners contacteren om er verder over te praten.
Ik heb 3 boeken meegenomen waaronder dus deze geschiedenis van de vooruitgang. Het is een indrukwekkend boek omdat de auteur (25 jaar) met een zeer vlotte pen een caleidoscopisch beeld schets van de evolutie van de mensheid. Met heel wat achtergrond informatie, rake beschrijvingen en inspirerende ideeën.
Het boek gaat onder andere in tegen de onheilstijdingen die we te horen krijgen, en met heel wat materiaal toont Bregman aan dat we het beter hebben dan ooit. Tegelijk is hij erg kritische voor onze westerse manier van leven met name het individualisme en de vermarkting die overal zijn doorgedrongen. Ondanks zijn optimistische kijk ontkent hij de risico’s niet die we lopen met de klimaatverandering.
Omdat het boek zo rijk is aan ideeën is het moeilijk om samen te vatten, maar ik deel hier toch graag een stukje waar hij de diagnose brengt over onze manier van leven.
– We houden ons teveel met onszelf bezig, het gemeenschapsgevoel brokkelt af. Met ‘mij’ gaat het misschien wel goed met ‘ons’ – de samenleving – gaat het slecht.
– We gaan gebukt onder keuzestress. Vrijheid om te kiezen is ons hoogste goed, maar de keuzes waar we in omkomen zijn wezenloos.
– We hebben het te druk, terwijl we meer tijd hebben dan ook. We werken vaak te hard en er is geen goede reden om het niet wat rustiger aan te doen.
– We worden gereduceerd tot economische eenheden die zo efficiënt mogelijk moeten worden ingezet.
– We stellen veel te hoge eisen. We hebben alles wat we nodig hebben en nog veel meer dat we niét nodig hebben en toch willen we alsmaar meer en beter.
– We weten te weinig over vroeger, we wennen heel snel aan nieuwe verworvenheden en beseffen niet hoe uitzonderlijk deze zijn.
– We geloven niet meer in vooruitgang, niet omdat we denken dat we het slecht zullen hebben, maar omdat we niet meer weten hoe het beter moet. We hebben een materieel gebrek ingeruild voor een zingevend gebrek.
Of samenvattend: egocentrisme, stress, tijdgebrek, hyperflexibiliteit, veeleisendheid, geheugenverlies en ongeloof. Daartegenover stelt hij het belang van utopiën (niet de blauwdrukutopiën zoals het Nazisme of Communisme), maar het soort open utopieën die vertrekken van gemeenschappelijk nadenken over wat soort wereld en wat soort vooruitgang we willen. Dit lijkt me een goed plan!
Low Impact Man 
Tegenover alle dingen die negatief blijken staan er steeds zaken die positief zijn, als men deze nastreefd kan men vanuit het negatieve lessen treken die het positieve kunnen bijsturen.
Het positieve moet zelfs niet juist zijn, evolutie zal wel aan tonen of er iets uit voort komt.
De vraag is waar gelooft men in of hecht men geloof aan en waar projecteert men zijn mentale op en handeling.
Men word immers dat waarop men mediteert, en het streven naar het positieve en wat daaruit volgt is evengoed een meditatie.
Maar bekijk niet alles negatief als het dit zo zou schijnen te zijn.
Als u dit verwerpt en eigen beperkingen niet ziet in eigen wezen hoe kan u dan positief herkennen.
LikeLike
Volgens mij is die opstand bezig Steven, maar het verloopt grillig, vreemd en ingewikkeld.
En inderdaad er zijn zoals u zegt veel oplossingen voor de hand liggend.
Hoe meer ik echter alles bekijk hoe neutraler ik word.
En me afvraag, is er een weg naast continu afwegen van negatief en positief.
Is er een vaste waarheid naast al wat we kennen, waarin dingen gewoon spontaan gebeuren, zonder problematiek er aan.
Mogelijk zullen we ons alleen bewegen, als problematiek groot genoeg is en er niets meer is om aan vast te houden van zekerheden
die we zelfgeschapen hebben.
Voorlopig inderdaad kind niet met het badwater wegsmijten en mikken op wat voorhanden is.
Ingewikkelde wereld in verloop terwijl de basis van leven heel eenvoudig is, daar heeft u gelijk in.
We zullen mogelijk moeten mikken op meer dan één beeld gebruiken.
Maar dat we het kunnen doorstaan desondanks alle onrusten daar geloof ik in.
En dat het een taak word van iedereen ook.
Mogelijk moeten er zich meer gaan verenigen en kennis meer centraal worden op één punt, en zullen er inderdaad weer een paar naar voren moeten komen om het in beweging te zetten.
Ik ben eender voorzichtig met zulke dingen.
Het lijkt me eender dat we de samenhang moeten gaan zien tussen al de verschillende groepen en dingen die bestaan en die op elkaar moeten afstemmen.
Volgens mij zal dat ook gebeuren.
Eender welk systeem immers wat onze geschiedenis ook toont, dat eenzijdig zich probeert in leven te houden, kan maar bepaalde tijd bestaan.
Laten we hopen dat die overgang propertjes verloopt gewoon.
LikeLike