Gisteren een behoorlijk pittige discussie in de commissie Milieu over… melk. Collega Goossens (CD&V) wist te melden dat er een probleem was bij 2 boeren uit het Gentse die een brief hadden kregen van Campina waarin ze te horen kregen dat hun melk niet meer zal worden opgehaald omdat het bedrijf overschakelt op vrachtwagens met oplegger van 44 ton, en de weg naar de boerderij daarvoor niet geschikt is. De weg heeft een verzakking en is te smal. Dus vroeg meneer Goossens wat de stad gaat doen om te vermijden dat deze boeren worden gebroodroofd.
Een op zich misschien redelijk onschuldige vraag, maar let op de veronderstellingen die erin verborgen zitten. 1. het is normaal dat Campina met steeds grotere vrachtwagens rijdt 2. het is normaal dat de stad dan maar investeert in brede wegen om deze multinational ter wille te zijn.
Ik kon het dan niet laten om te vragen of meneer Goossens zijn punt ook wou maken bij de vrienden van de Boerenbond, die zich misschien wel de verdediger van de familiale landbouw noemen maar tegelijk mee de motor zijn van de tendens van schaalvergroting in de landbouw. Hun lobbymachine is toch sterk genoeg om Campina te vragen een iets kleiner model vrachtwagen te gebruiken?
Schepen Heyse en Watteeuw antwoordden dat de vraag over de weg al eerder was gesteld op een andere commissie en het niet evident is dat de stad zich moet aanpassen aan eenzijdige eisen van Campina. Verder stelden ze ook dat de verzakkingen precies het gevolg zijn van steeds zwaardere vrachtwagens op de landelijke wegen. Er zijn trouwens heel wat wegen en fietspaden die dringend hersteld moeten worden.
Toen begon meneer Goossens te citeren uit een brief van Campina waaruit blijkt dat ze ook vinden dat er teveel bomen langs de weg staan waarvan de takken de oplegger kunnen beschadigen, dat er teveel auto’s geparkeerd staan en dat er een bocht moeilijk te nemen is. Samengevat, eigenlijk zou Campina liefst alle bomen langs wegen omhakken, een algemeen parkeerverbod invoeren en alle bochten rechttrekken. En de kosten daarvan zijn uiteraard voor de overheid.
Uiteindelijk is dit een illustratie van twee verschillende visies. De ene visie (ook onderschreven door collega Bracke die stelde dat de grotere vrachtwagens niet het probleem zijn, en dat we ons daaraan moeten aanpassen) gaat ervan uit dat alles moet wijken voor groei en economische belangen. De andere visie die stelt dat er grenzen zijn aan de groei en er ook sociale en ecologische belangen spelen. Het zou wel eens kunnen dat deze boeren er beter aan toe zijn als ze via de korte keten hun melk afzetten in plaats van steeds meer onder druk gezet te worden door de eisen van de machtige spelers.
Low Impact Man 
zijn er geen andere bedrijven waar die boeren zich bij kunnen aansluiten? Ik weet bv dat er een coöperatie is van melkveehouders zelf….Uiteraard is dit voor de boeren in kwestie niet eenvoudig, en zullen de contracten wel zo opgesteld zijn dat ze er nadeel bij ondervinden. Ik hoop dat men Campina kan overtuigen om met kleinere vrachtwagens te werken, of anders maar de kosten te dragen. Een ander idee is gewoon grote en zware vrachtwagens te verbieden op wegen die dat niet aankunnen.
Dit is weer eens een voorbeeld van de immense macht van bedrijven! Mss de Gentse belastingbetaler eens voorrekenen hoeveel ze daarvoor per persoon moeten betalen….
LikeLike
Misschien zouden die boeren inderdaad moeten blij zijn dat ze verlost zijn van het juk van zo’n grote speler.
Ik vermoed dat er inderdaad wel wat kleinere melkbedrijven zijn die de melk van die boeren wil ophalen….
En het is inderdaad arrogant van dergelijke bedrijven en van de politici die hen steunen, om te veronderstellen dat de maatschappij dergelijk kosten moet dragen.
De winsten zijn voor de bedrijven, maar als er kosten zijn, of tegenvallers, dan moet de maatschappij ervoor opdraaien. In mijn ogen is dat niet normaal!
LikeLike
Wat wilde meneer Goossens eigenlijk aantonen door te citeren uit de brief van Campina? Want ik zou denken dat het enkel aantoon dat Campina totaal onredelijk is, maar blijkbaar denkt dhr. Goossens daar anders over.
Was meneer Bracke maar zo kritisch voor zichzelf als hij vroeger voor anderen was. (Niet dat ik hem een goede journalist vond, integendeel. Zijn kritische houding getuigde toen ook al meer van ‘moeilijk doen om moeilijk te doen’ en niet van een inhoudelijk sterke kritische houding. Inhoud is nooit zijn ding geweest.)
LikeLike
En wat kan men van een boerenbond verwachten die de volgende uitspraak doet: “Tegen onredelijkheid past ook alleen onredelijkheid.” Ik sluit zelf niet uit dat de Boerenbond inhoudelijk gelijk heeft als het gaat om hun actie in de Haven van Antwerpen, maar wie zo’n uitspraak doet moet ook niet verwachten ernstig genomen te worden.
LikeLike
Zo, nu weet ik alweer waarom ik al jaren geen producten van Campina koop.
LikeLike
De coöperatie van melkboeren heet Milcobel (en er is er nog eentje) en is deel van de boerenbondgroep. De melkboeren zijn dus eigenaar van Milcobel, maar zijn zelf geen vragende partij voor schaalverkleining. Dat komt omdat de marges kleiner worden, en dus alleen schaal nog voldoende inkomen oplevert. Melk is ook geen makkelijk product: het moet snel verwerkt, verpakt en verkocht worden. En dus is schaalgrootte wel degelijk van belang. Alleen is steeds groter zeker niet optimaal, ook economisch niet. Maar de betalingsbereidheid in de markt voor een ‘basis’ product als melk is bijzonder laag. Daarom wordt de meeste melk verwerkt in kazen en andere producten.
Wat de logistiek betreft: het is inderdaad niet ‘correct’ om steeds grotere vrachtwagens te gebruiken en zelfs logistiek niet eens zo verstandig. Maar omdat in de logistiek zo weinig marge zit, is er geen innovatie. Die zou er bijvoorbeeld in kunnen bestaan dat de verschillende melkhoeveelheden worden opgehaald door kleinere voertuigen die samenkomen op een ‘hub’ waar de recipiënten kunnen afgenomen worden van het voertuig en
LikeLike
De boerenbond zou er natuurlijk ook voor kunnen kiezen om ‘alles op alles’ te zetten om het probleem van die te kleine marges aan te pakken. Ze zouden mij dan zelf aan hun kant vinden, want ik pleit voor eerlijke prijzen voor de producent van voedsel, niet enkel voor voedsel dat ‘aan de andere kant van de wereld’ wordt geproduceerd maar eveneens producten die hier worden geproduceerd.
Maar hoewel ze ook aandacht besteden aan die kleine marges, gaan ze heel sterk mee in het verhaal van schaalvergroting en worden de kleine bioboeren – die vaak over veel betere marges kunnen beschikken – helemaal niet gesteund door de boerenbond.
LikeLike
En die kunnen dan ‘geschakeld’ worden tot leveringen aan diverse verwerkers. Tot nu toe is er te weinig aandacht voor het verschil tussen ‘line haul’ en ‘last mile’ of ‘to door’. Nochthans een eenvoudige redenering uit de beginselen van de logistiek… Maar ook hier weer: de visie dat wat niet tot het economische proces behoort, externaliteiten zijn. En dus niet verrekend of betaald moeten worden, niet door bedrijven maar ook niet door consumenten. En dus draait de burger ervoor op. En voor bedrijven is dat hetzelfde, maar maatschappelijk is dat dus niet zo.
LikeLike
Je kan ook de vraag stellen of 1 grote vrachtwagen niet efficiënter is dan twee kleintjes? (nu los van de ganse multinational problematiek).
1 grote vrachtwagen produceren ipv twee kleintjes, 1x tank schoonmaken, sneller laden/lossen/wegen, minder file,…
Ik bekijk het nu misschien wat te rationeel/economisch en het is geen duurzame oplossing want zo blijf je bezig met groter, zwaarder, sneller,…
Zelf zie ik enkel een duurzame oplossing in het afstappen van monocultuur en als landbouwer meer diversifiëren; een beetje vanalles kweken. Rijk zullen ze er niet van worden maar wel veel robuuster en beter bestand tegen idiote eisen van multinationals. Door kleinere hoeveelheden voedsel van hoge kwaliteit zullen hun marges stijgen en zijn ze ook beter inzetbaar in de korte keten.
LikeLike
Voor Campina is dat inderdaad de meest efficiënte (lees : goedkoopste) oplossing. Of er veel tijdswinst is qua laden/lossen/wegen is de vraag, het impact op files is ook verwaarloosbaar, want als de nieuwe vrachtwagen dubbel zo lang is als de vorige neemt die quasi even veel plaats in op de weg als 2 oude exemplaren.
Het discussiepunt hier is eerder dat Campina verwacht dat de gemeenschap opdraait voor de kosten (zonder dat zij enige inspanning doen) en Campina met de baten gaat lopen.
Ik ken geen enkel voorbeeld waar een gemeente omwille van 1 leverancier van 1 bedrijf een weg gaat aanpassen of een parkeerverbod gaat invoeren.
Campina zou de stad Gent ook kunnen voorstellen dat ze zelf mee investeren in de aanpassing van de weg bijvoorbeeld. Maar daar is blijkbaar geen sprake van. Het lijkt makkelijker om een landbouwer op te zetten tegen een stadsbestuur …
LikeLike
In mijn dorp, waar een tiental melkboerderij zijn, passeren vrachtwagen van 5 verschillende bedrijven. zelf als ze daarna toch bij de zelfde punt gaan uitladen… Informatie gehaald bij een melkboer.
LikeLike
Sandrine,welke 5 melkerijen zijn dat aub?
Tom
LikeLike
ik heb het dan ook niet over twee klein ipv één grote , maar over ‘multimodal’ transport waarbij ‘vat’ en ‘wielen’ kunnen losgekoppeld worden. Er is immers nog veel innovatie mogelijk in logistieke processen. En juist nu moeten we investeren in innovatie, als tegenbeweging voor te veel besparen…
LikeLike
Reactie(1):Ik denk ook dat de boer beter één vat op een kar,trekken met hun trekker en ze dagelijks dan verplaatsen 1-2 km naar Drongen centrum(over de brug) op een dagelijks voorbehouden plaats om de melk daar te laten overpompen naar een 44T truck.
(Of beide boeren werken met 1 groot vat op één remorcq-of elk met hun eigen vat)
Reactie(2):Tot slot de vraag hoe de boer zijn melk zelf kan pasteuriseren/steriliseren (bvb met UV-lichten) inpakken en zelf verkopen/online+distribueren
in de regio.Dit via een mobile verwerkingsunit.
(=beter voor het milieu en de voetafdruk)
Reactie(3):Best moeten de melkerijen eens afspreken hoe ze afhalen en verwerking van melk organiseren wanneer 1 melkerij uitvalt door brand,schade,staking,blokkering enz.
De landbouwers moeten dan toch ook ook niet weer hun dieren verkopen of slachten?
LikeLike
als ik natuurfrituur volg, zou je voor moeilijk bereikbare boerderijen kunnen opteren voor een systeem waarbij de oplegger naar de boerderij getrokken wordt door bijvoorbeeld de tractor van de landbouwer, die hem daar vult en dan opnieuw terugrijdt naar de truck/trekker, die dan weer kan vertrekken.
gezien het volume waar het hier om gaat (800L elke 3 weken) mag dat qua gewicht en omvang voor de tractor alvast geen probleem zijn.
LikeLike