Old School Tips bij stijgende energieprijzen

De voorbije jaren was energie behoorlijk goedkoop, dus was er weinig aandacht voor efficiënt gebruik ervan. Maar nu is er sprake van energieprijzenpaniek, en is de vraag naar tips groter dan ooit. Ik zal de volgende dagen een duit in het zakje doen. Daarom publiceer ik de elke dag een ingekort en geactualiseerd hoofdstuk uit het eerste Low impact man boek (2008). Veel leesplezier.

1. VERWARMING

Bij de meeste woningen gaat ruim de helft van de energievraag naar verwarming. De milieu-impact van al die verwarmde huizen en gebouwen is goed voor twintig procent van de broeikasgasemissies in België. Het zou dan ook de prioriteit moeten zijn van regeringen en burgers om daar iets aan te doen.

De beste maatregel ongeacht de gebruikte brandstof is het beperken van de warmtevraag door goede isolatie, maximaal gebruik van de zonnewarmte en verstandig bewonersgedrag.  Je kiest daarbij zelf hoever je wil gaan.  Passiefhuizen of lage energiewoningen kunnen verwarmd worden met een kostprijs van enkele honderden euros per jaar. Voor de meesten van ons zal dit wel niet meteen weggelegd zijn, daarom een reeks eenvoudige acties die je in elk geval kan uitvoeren.

Besparen door gedrag

Het lange lijstje kan misschien wat ontmoedigend werken; moet ik daar nu allemaal op letten? Je hoeft natuurlijk niet alles tegelijk te doen, kies uit de lijst een paar zaken die je nog niet doet en ga aan de slag

• Bijhouden van de meterstanden blijft een prima maatregel om bewust te worden van je verbruik. Voor gas en elektriciteit is dat meestal erg eenvoudig. Bij stookolie is dat moeilijker omdat de meeste tanks geen duidelijke aanduiding van de hoeveelheid hebben. Noteer in dat geval hoeveel je jaarlijks aankoopt om tot een goede indicatie van het verbruik te komen. In appartementen waar wordt gewerkt met een caloriemeter is het ook iets moeilijker het precies verbruik bij te houden en moet je wachten op de jaarafrekening. Ik gebruik al jarenlang de gratis tool van energieID om het verbruik bij te houden. Je krijgt dan automatisch rapporten en overzichten.
• 
• Een groot besparingspotentieel zit  in de basistemperatuur die je in huis aanhoudt. De voorbije decennia is die comforttemperatuur alsmaar gestegen, zodat in sommige huizen de temperatuur  permanent 22 of 23° is. Leven in een te warm huis vermindert je natuurlijke weerstand en verhoogt tijdens de winter de kans op verkoudheden. Zonder te pleiten voor een Spartaanse aanpak: temperatuur is ook een kwestie van gewenning. De thermostaat 1 graad lager zetten levert meteen zeven procent besparing op. Als je in de kamers beschikt over thermosstatische kranen, dan kan je extra besparen door een juiste afstelling in elke kamer. Dergelijke kranen plaatsen of laten plaatsen is een goedkope maatregelen met een hoog rendement. Thermisch ondergoed is een ideale bondgenoot om de basistemperatuur wat te laten zakken.
• 
• Als er niemand is in bepaalde ruimtes heeft het niet veel zin die te verwarmen. Heel vaak komt dan de vraag wat het beste is: ’s nachts de verwarming uitzetten en dan ’s morgens terug opwarmen, of de hele nacht de woning op temperatuur houden?  Het antwoord hangt van verschillende elementen af, waaronder de mate van isolatie en het verwarmingsysteem, toch kan je als algemene regel stellen dat er geen probleem is om tijdens de nacht de temperatuur te laten zakken tot minimum 15°, om dan ’s morgens de te gebruiken ruimtes weer op te warmen.
• Een verwarmingsinstallatie reageert doorgaans met vertraging. Je kan de verwarming dus al lager zetten een uurtje voor je gaat slapen. Hopelijk heb je ook een timer waardoor de verwarming kan aanslaan een uurtje voor je opstaat. 
• Laat de deuren van niet verwarmde ruimtes zoals slaapkamers, gangen, garage en dergelijke niet openstaan.
• Heb je radiatoren die tegen een buitenmuur geplaatst zijn? Dan kan het de moeite lonen om radiatorfolie te plaatsen tussen de muur en de radiator. De folie is eenvoudig aan te brengen en te koop in alle doe-het-zelf zaken.
• Er bestaan handige materialen om kieren te isoleren, de brievenbus luchtdicht te maken of verwarmingsbuizen die in koude ruimtes lopen te isoleren. Kleine klusjes die meteen renderen. Isoleren van waterleiding in bijvoorbeeld de garage is ook een goede maatregel om vorstschade te voorkomen.
• Voor een gezond binnenklimaat is goede ventilatie erg belangrijk. Door verstandig te ventileren kan je vermijden dat kostbare warmte verloren gaat. Het is daarom beter om twee keer per dag een raam een kwartier open te zetten (terwijl de verwarming uit staat), dan de hele dag een raam op een kier te laten terwijl de verwarming op staat.
• Radiatoren bedekken met kranten of kleren vermindert het rendement. Zorg dat de radiatoren hun warmte goed kunnen uitstralen. Plaats er geen meubels voor.
• Nogal wat warmte gaat verloren via de ramen. Rolluiken hebben een isolerend effect, je kan ze dus gebruiken zodra het donker wordt.  Ook overgordijnen helpen om de warmte binnen te houden. Let wel, zorg ervoor dat de gordijnen niet over de radiator hangen, want dan voeren ze warmte af naar de ramen.
• 
• Profiteer van de zonnewarmte, ook tijdens wintermaanden kan de zonnestraling de temperatuur binnenshuis verhogen.
• Regelmatig onderhoud van de verwarminginstallatie is niet enkel belangrijk voor de veiligheid, maar zorgt ervoor dat het rendement op peil blijft. Een slecht onderhouden installatie verbruikt vijf tot tien procent meer. Het ontluchten van de radiatoren kan je zelf doen en verhoogt ook de efficiëntie van de centrale verwarming.
• Moderne CV installaties hebben een winterstand en een zomerstand. Denk er aan bij het einde of het begin van het seizoen even te controleren of de ketel juist is ingesteld.
• Elektrische bijverwarming is te vermijden. Dit is een erg dure en weinig ecologische manier van verwarmen. Een alternatief is een infraroodpaneel of een lekker deken.
• Stel de boiler in op ongeveer 60°. Een lagere temperatuur wordt afgeraden omwille van mogelijke bacteriële problemen. Een hogere temperatuur is dan weer slechter voor je installatie en je energiefactuur. 

2. WARM WATER

Een Belg gebruikt 40 tot 50 liter warm water per dag, het grootste deel ervan voor douchen en baden, de rest voor afwassen en poetsen. Vaak gebeurt de productie van warm water in combinatie met de verwarming van het huis. Dit is niet altijd zo gunstig, zeker als het warm water grote afstanden moet afleggen via buizen. Doorstroomtoestellen op gas zijn wellicht de meest gebruikte keuze voor warm water. Boilers hebben het nadeel dat er permanent een hoeveelheid water moet worden warm gehouden, en je kan ook pech hebben als je de vierde op rij bent die wil douchen.  

Water verwarmen met een elektrische boiler zal duur uitvallen. De allerbeste oplossing is daarom de zonneboiler. De zonneboiler bestaat uit paneel op het dak waardoor water wordt verwarmd door de zon. Om ook de koudere maanden te overbruggen is er steeds naverwarming (bijvoorbeeld op gas) voorzien. Dank zij de subsidie die je kan krijgen voor dergelijke systemen is de meerkost in ongeveer tien jaar terugverdiend. Daarna is een groot deel van je warm water gratis.

Meer recente ecologische opties voor warm water zijn: warmtepompboiler (bodem-water)-warmtepompboiler (lucht-water)-Elektrische doorstromer  Boiler-shop.be | Prijslijst Elektrische Doorstromers-Elektrische boiler. En allen in combinatie met lokale groene stroom uiteraard. Maar zelf met de huidige belgische elektriciteitsmix, zijn bovenstaande oplossingen voor sanitair warm water ecologischer dan gas.

Een gewone douche verbruikt 10 tot 18 liter warm water per minuut. Een bad is goed voor 120 liter. Een douche van 10 minuten zal dus meer water verbruiken dan een bad.  Met een  spaardouchekop verbruik je 7 tot 10 liter warm water, dit is al een hele verbetering. Nog beter is een korte douche of  het dichtdraaien van de kraan bij het inzepen. Je kan je zelfs een douchecoach aanschaffen, dit is een simpel zandlopertje waardoor je beter je douchebeurt kan timen. Je kan dan dit natuurlijk zelf ook organiseren met een wekker of klok. Ook goed om weten, een ééngreepskraan verbruikt ongeveer 30% minder water dan een tweegreepskraan.

---

Morgen info over elektrische toestellen!