vuile olie

Bij de 11-11-11 boekenverkoop al bijna een jaar geleden had ik er nog boek gevonden dat me interessant leek: ‘Ruwe wereld’ van Peter Maass. Het was een tijdlang blijven liggen op een stapeltje tot ik het onlangs eens ter hand nam. Ondertussen heb ik heb van begin tot einde verslonden. Het gaat om een weinig opbeurend, maar zeer leerrijk en goed geschreven verhaal over olie.

Dat het verbranden verbranden van fossiele brandstoffen ernstige gevolgen heeft zal iedereen beseffen vermoed ik,  dat we grote risico’s lopen door onze samenleving te baseren op een eindige grondstof hopelijk ook. Maar een schromelijk onderschat neveneffect van de olie is de verwoestende impact op de plekken waar olie gevonden wordt.

Bijna zoals in een thriller beschrijft Maass wat er gebeurt is met landen als Irak, Venezuela, Saudi-Arabië, Ecuador en Nigeria zodra de eerste olie ontdekt werd. Waar je zou denken dat deze arme landen daarmee een unieke kans krijgen om zich te ontwikkelen blijkt het zwarte goud vooral voor een vloek te zorgen. Naast de milieuvervuiling zorgt olie voor buitenlandse inmenging (waarbij vaak Westers gezinde dictators in het zadel worden geholpen), corruptie en hebzucht, een grote toename van geweld en ongelijkheid, kans op buitenlandse invasies, beperken van burgerrechten, kortwieken van de oppositie en hoe paradoxaal het ook klinkt, tekort aan brandstof op de eigen markt.

Het boek staat vol verhalen van hoe de oliemaatschappijen erin slagen contracten los te peuteren voor een habbekrats, of hoe ze de natuur verwoesten en met de noorderzon verdwijnen als de opbrengst achteruit gaat. Eigenlijk beseffen we niet dat elke liter olie die we hier gebruiken ergens aan de andere kant van de wereld mee zorgt voor vernietiging van het regenwoud of het aangroeien van de sloppenwijken. Dat door de klimaatchaos vaak dezelfde menen nog eens getroffen worden is helemaal cynisch natuurlijk.

Wat we nodig hebben om van onze olieverslaving af te geraken is allemaal voorhanden. De technieken en alternatieven zijn beschikbaar, het is een kwestie van maatschappelijke keuzes maken en knoppen in ons hoofd omdraaien. Zou dit niet een mooi project kunnen zijn voor onze komende nieuwe regering: ons land zo snel mogelijk van de olie afhelpen…