is kweekvlees vooruitgang?


Mijn stukje van gisteren heeft diverse reacties opgeleverd, zowel hier op mijn blog als op facebook. Dat ik kritisch ben voor de ‘oplossing’ van in-vitro-vlees wordt dan vaak gezien als ‘tegen vooruitgang zijn’. Een argument dat ook tegenstanders van GGO’s regelmatig voor de voeten geworpen krijgen. Jammer genoeg is onze visie op vooruitgang vaak gereduceerd tot ‘technologische vooruitgang’, en vooral daar heb ik moeite mee.

Laat ons wel wezen, ik ben voor vooruitgang wat betreft de strijd tegen mondiale armoede, voor vooruitgang in het verhogen van onze levenskwaliteit, vooruitgang wat betreft ons bewustzijn over onze plaats in het ecosysteem. Ik vind dat er dringend vooruitgang nodig is in het aanpakken van klimaatverandering en behouden van de biodiversiteit. Ik ben voor vooruitgang als het gaat om verder ontwikkelen van hernieuwbare energie en bio-ecologisch bouwen. Leve dat soort vooruitgang dus.

Maar ik geloof niet dat we alles wat technisch mogelijk is ook moeten gaan doen. Dat eerst de vraag moet gesteld worden wat de relevantie is van nieuwe technologische ontwikkelingen en wie ze er beter zal van worden.  Veel technieken die ooit als de redding van de mensheid zijn voorgesteld zoals kernenergie, biobrandstoffen en genetische gemodificeerde organismen, blijken bij nader inzien een hoop nieuwe problemen op te leveren én een kleine groep machtige mensen nog machtiger te maken. Een bijkomend risico’s is dat het nepvlees een perfect alibi zal worden voor verstokte vleeseters. Ik verwacht het argument binnenkort op mijn bord te krijgen: ‘vlees eten kan geen kwaad meer, we kunnen het toch in een labo kweken’. (zelfs al duurt het nog twintig jaar).

Het grote werk dat moet gebeuren zowel op vlak van mensenrechten, dierenwelzijn of klimaat moet in ons hoofd gebeuren, niet in een laboratorium. En daarom vrees ik dat het kweekvlees geen wezenlijke bijdrage zal leveren aan de gigantische uitdagingen waar we voor staan. Al valt er misschien ooit wel winst mee te maken, aangezien Google-oprichter Sergey Brin al 700.000 euro geïnvesteerd heeft in het project.

vleesvervangersNet als Jaap Korteweg, de ‘vegetarische slager’ geloof ik dus niet in dit nieuwe snufje (zie zijn opinie in de Morgen. Zijn stelling is dat de ontwikkeling van kweekvlees verloren moeite is omdat er ondertussen al zoveel plantaardige alternatieven zijn die wat textuur, smaak en bite probleemloos kunnen concurreren met vlees. Waarom een high-tech oplossing zoeken als er al een low-tech alternatief bestaat?

 

24 reacties op ‘is kweekvlees vooruitgang?

  1. Even een-mss wel kort-door-de-bocht- vergelijking.Ik ben ook niet per definitie tegen de elektronische sigaret. Het lijkt me ietsiepietsie beter dan een gewone sigaret, maar je pakt er de wortel van de verslaving niet mee aan, en de gewoonte verandert ook niet.
    Eigenlijk heb je geen sigaret nodig. De e-sigaret kan mss sommige mensen wel helpen met het afbouwen en uiteindelijk stoppen met roken.
    Net zo met (kweek)vlees.
    Waarom sigaretten roken (vlees eten) als je evengoed zonder kan?

    Like

  2. Het kweekvlees is een voorbeeld van ‘technologisch optimisme’, iets wat gebruikt wordt om een ‘paradigma shift’ te vermijden. Bovendien hebben die high tech oplossingen twee ‘systeemfouten’: technische optimalisatie zorgt voor een rebound effect en dus netto nog meer ‘verbruik’ en ‘impact’, én het zijn altijd ‘smalle’ oplossingen (ipv (totaaloplossingen) waarvan een aantal variabelen nog niet of nooit gekend zijn. Die smalle oplossingen geven ook blijk van het uitgangspunt van de verlichting, namelijk dat de mens ‘regeert’ boven alle andere elementen, levend en niet levend, op deze aarde… Alsof diezelfde aarde niet reageert?
    Bovendien wordt dit ontwikkeld binnen de logica van enkele grote marktspelers, wat nu niet bepaald bevorderlijk is voor de ‘herverdeling’ van voedsel of capaciteit om voedsel te verbouwen.
    Duurzaam is het dus zeker niet. Alleen een excuus om vlees eten niet te moeten verminderen of verlaten…

    Like

    1. dag Tobias, die opmerking was inderdaad wat kort door de bocht. Ik hoop in elk geval dat EVA ook wat geld krijgt van Brin, want jullie werk is zeer belangrijk!

      Like

  3. Het eerste wat we de mensen moeten leren is om terug zelf voor een deel in het voedsel te voorzien. Vandaag een lekkere pizza gegeten met groenten uit de tuin. Verse tomaten, verse paprika, pikante pepers, allemaal uit de serre en de moestuin. Alleen het graan voor het deeg is gekocht, alsook de olijfolie en de kaas.
    En toch zie ik dat nog veel te weinig, ook bij mensen die zich volop willen inzetten. Zelf kippen houden voor eigen eieren en groenafvalverwerking, een eigen moestuin om de voedselkilometers te laten dalen etc, we zouden het allemaal dringend moeten leren en ook allemaal doen. Helaas ontbreekt het velen aan de inzet om in de tuin te werken en aan de nodige kennis over gewassen. Maar een positieve noot, ik heb het ook geleerd op biologisch te tuinieren.

    Voor mij is de discussie over kweekvlees eigenlijk een beetje overbodig als we zelf aan de slag gaan en tijd en werk steken in een eigen moestuin. Want er worden op dit ogenblik nog veel teveel groeten voorverpakt en voorgesneden verkocht in de winkel. En dat kan van vandaag op morgen al veranderen als we willen!

    Like

    1. Het ontbreekt ook heel veel mensen aan de ruimte. Een heel groot aantal mensen wonen (gelukkig) in steden of centra maar hebben niet het geluk om over een tuin te beschikken. (En ze hebben ook niet allemaal een parkeerplaats ter beschikking om groente te kweken en voor de volkstuintjes (die lang niet iedereen in de buurt heeft) zijn lange wachtlijsten. Bloempotten met standaard potgrond vullen is ecologisch ook geen goed idee vanwege het turfgebruik.)

      Het bovenstaande wijzigt echter niets aan die discussie over kweekvlees. Al die groenten die iemand zelf kweekt, dienen (terecht) niet als voedsel voor dieren en veevoer (zelf in de biologische veeteelt) blijft voor een aanzienlijk deel uit soja bestaan. Dus zelf als men heel veel eigen groenen eet en lokaal aankoopt, blijft men via de ‘normale’ vleesconsumptie een grote ecologische voetafdruk behouden.
      Zeggen dat de discussie over kweekvlees eigenlijk overbodig is als we zelf aan de slag gaan in een eigen moestuin klopt niet en hoewel men vragen kan stellen bij de vele voorverpakte en voorgesneden groenten heeft dit weinig te maken met de vleesconsumptie en -productie-problematiek.

      De wereldvoedselproblematiek kent vele facetten en is een probleem waarvoor oplossingen zowel lokaal als mondiaal moeten gezocht worden. Het terugbrengen van de problematiek tot twee deelaspect (de productie van groenen in eigen moestuin en het niet kopen van voorverpakte en gesneden groenten) is kortzichtig. Het zoeken naar oplossingen voor de problemen die zich stellen door de huidige vraag naar vlees is erg belangrijk als men op een ernstige manier naar een duurzame wereldvoedselproductie streeft.

      Like

  4. Zou het inderdaad zo zijn dat niet iedereen kan tuinieren? Misschien moeten we het anders aanpakken?

    Mensen op een appartement kunnen toch gebruik maken van een volkstuintje? Ik merk trouwens dat de populariteit daarvan fors aan het toenemen is en de vraag groter is dan het aanbod. Dat gaat al in elk geval de goede richting uit.

    Mensen kunnen zich toch ook verenigen om samen een stuk landbouwgrond te bewerken en daar groenten voor eigen gebruik op te kweken (een beetje Cubaans model)? Waren er al geen initiatieven in die richting?

    Kippen kan je blijkbaar ook adopteren, waarbij je betaalt voor het voedsel en eieren van je geadopteerde kip mag gebruiken.

    Window-farming is nog zo’n optie die zelfs in grote steden als NY aan het doorbreken is. Heel eenvoudig om oude PET-flessen te gebruiken en zo je eigen tomaatjes, kruiden etc te kweken. En bovendien haal je nog wat groen in huis dat eetbaar is.

    Mensen kunnen ook leren om rechtstreeks bij de boer te gaan, zodat die wat extra kan verdienen, want het is vooral de distributiesector die verantwoordelijk is voor al die verpakkingen en ook voor de hoge voedselprijzen.

    Misschien moeten gebouwen ook anders worden ontworpen. Ik denk daarbij aan verticale boerderijen en flatgebouwen met groene verdiepingen, waar de mensen de trap naar beneden nemen en in de groene etage eitjes gaan rapen en kolen meenemen.

    Ik denk dat we de manier van wonen niet kunnen loskoppelen van onze voedselproductie en bevoorrading. En technologie, nieuwe vormen van bouwen, nieuwe vormen van energie etc kunnen ons daarbij helpen.

    Maar we moeten afstappen van grote winkelketens met open diepvriezers en veel te veel verlichting, van blokkendozen als appartementsgebouwen, waar we mensen in veel te kleine ruimtes stouwen om ervan af te zijn en dat we verplicht zijn om voor alles de auto te nemen!

    Like

  5. Het is een illusie te denken dat we met zijn allen kunnen tuinieren. Het landgebruik is te groot, en niet iedereen is daar fysiek (of mentaal) toe in staat. Maar het past wel in de ‘survival’ modus die Groenhuis eerder noemde. De beperking van die strategie is dat dit niet veralgemeend kan worden. Meer nog, het redden van jezelf en de je dierbaren is per definitie niet ‘sociaal duurzaam’ indien je dat niet gekoppeld is aan een hoge mate van solidariteit. En de keerzijde van de romantiek van de ‘kleine winkel’ is een gebrek aan loon, voedselveiligheid en efficiëntie.
    Nu ben ik ook wel voorstander van een kortere keten, maar dan eentje die massaal veel volk kan voeden. En een fundamentele wijziging van ons voedingspatroon maakt daar deel van uit.
    Want bijvoorbeeld de bevolkingstoename in de steden én de gezinsverdunning zorgen voor een vraag individuele porties, snelle hap etc. De relatie tussen stad en voedsel werd beschreven door caroline steel in Food for the city…

    Like

  6. Daar kan ik inkomen, Lucie. Misschien moeten we zorgen voor systemen dat het voedsel dichter bij grote groepen mensen kan brengen. Ik lees veel over “vertical farming”. Grote flatgebouwen waar men met LED-licht dag en nacht voedsel kan kweken op een kleine oppervlakte, maar dan in de hoogte gaat werken. Dat zou, samen met een gedragsverandering in de voeding (ik ben toch terug grotendeels vegetariër, niet uit noodzaak maar uit keuze. Ben meer dan 2 jaar exclusief vegetarisch geweest, maar eens op een feestje of op visite zondig ik wel eens) toch voor een grote oplossing kunnen zorgen denk ik.

    Maar is er niet een pak onbenutte ruimte op dit ogenblik? Wat kan ons tegenhouden om de bermen van autosnelwegen om te toveren tot moestuin? Ik zie ook dat we parkings kunnen overdekken en omtoveren tot groene daken met groenten.
    En al die daken in de steden, kunnen we met gemak omtoveren tot groene daken, al was het maar om er bloemen te zetten en zo de stadsbijen een kans te geven.

    Maar nu gaat het ook de foute richting uit, en dat begint in het onderwijs. En als we daar al de boel verknoeien, dan zitten discussies over kweekvlees in de marge (da’s althans mijn mening). Nu is het verboden om in scholen een moestuintje te hebben en kippen te houden. Het zou nochtans de kinderen veel dichter bij het voedsel brengen. Een juf die aan kleuters kan leren waar het eitje vandaan komt, een pompoen afsnijdt en daar dan in oktober een lekkere pompoensoep van maakt. Waarom is zoiets bij wet verboden?

    Ouders hadden bij ons laatstleden zelfgemaakte spaghettisaus gemaakt en moesten dit wegkieperen, omdat de herkomst van de ingrediënten niet kon worden achterhaald. Dus hebben ze die heerlijke saus moeten vernietigen (in opdracht!) en is de school voorverpakte industriële saus gaan kopen. Dan bloedt mijn hart!!!

    Een kleuterschool zou ook naast een rusthuis moeten liggen. Kinderen kunnen dan de oudjes gezelschap houden als de speeltuin grenst aan een park voor de oudjes. En tijdens de schoolvakanties of zelfs in de andere maanden willen die oudjes met plezier de kippen verzorgen en groenten plukken. Zou dat geen andere wereld zijn? Sociaal en begaan met elkaar?

    Waarom komen architecten nooit eens op dat idee??? Bouwen rondom sociale plekken en voedsel. Wat zin heeft een voedseldiscussie als we er zelfs niet in slagen om de simpele dingen te realiseren?

    Like

    1. Wat betreft dat moestuintje en kippen op school kan ik hier wel positief zijn… de school van onze kindjes geeft daar het goede voorbeeld en als meewerkende MOS-mama ben ik daar héél trots op:-)

      Like

      1. Groot gelijk Griet. Ik zou dat ook graag zien, maar helaas. Bij ons wordt daar zelfs redelijk lacherig over gedaan! Gelukkig hebben we zelf 5 kippen en een redelijke moestuin met serre, waardoor onze kinderen tenminste zien vanwaar de dingen op hun bord komen.

        Like

  7. “Grote flatgebouwen waar men met LED-licht dag en nacht voedsel kan kweken op een kleine oppervlakte, maar dan in de hoogte gaat werken.”

    Onbetaalbaar en onrealistisch technologie-optimisme.

    “Wat kan ons tegenhouden om de bermen van autosnelwegen om te toveren tot moestuin? ”

    Vervuiling (en veiligheid)!

    “Ik zie ook dat we parkings kunnen overdekken en omtoveren tot groene daken met groenten.”

    Totaal onbetaalbaar.

    “En al die daken in de steden, kunnen we met gemak omtoveren tot groene daken, al was het maar om er bloemen te zetten en zo de stadsbijen een kans te geven.”

    Dat kan helemaal niet met gemaak. Verdiep je maar eens in de aanleg van een groentuin of spreek maar eens met mensen die die aanleggen. Ik heb dat reeds gedaan, en daar komt technisch toch wel heel wat bij te kijken waardoor veel bestaande daken enkel geschikt zijn voor sedium.

    “Nu is het verboden om in scholen een moestuintje te hebben en kippen te houden.”

    Hoezo verboden. Ik ken genoeg scholen die wel een moestuintje hebben, dus de werkelijkheid zal in ieder geval een pak genuanceerder zijn.

    “Waarom komen architecten nooit eens op dat idee???”

    Er zijn architecten die al lang op dat idee zijn gekomen. Verdiep je maar eens in architectuur en in wat sommige architecten voorstellen. Maar er spelen ook andere factoren mee en niet alle architecten zijn hetzelfde.

    Like

  8. ik ken niets van al die technologie op zich, dus daar kan ik me niet over uitspreken. maar ik denk dat dit gewoon de mensen hun ‘schuldgevoel’ van dieren opeten gaat weghalen en een manier gaat cerëren om bewuster leven te omzeilen en dat kan niet goed zijn.

    Like

  9. @Renaat
    Ik heb het vermoeden dat je er redelijk negatief over staat. Onbetaalbaar, onveilig, etc. ZO komen we toch ook niet vooruit?

    Het moet toch op zijn minst te onderzoeken zijn???

    Technologie-optimisme. Kan zijn. Maar is de huidige landbouw dan zoveel beter? Willen we alle aardolie eens optellen die nu in de huidige landbouw wordt verbruik onder de vorm van brandstoffen, kunstmest, verpakkingen, … En een gesloten toren die het methaan van de dieren kan opvangen om de rest van woningen te voorzien van biogas. Ik vind dat nog niet zo’n slecht idee. Op de benedenverdieping een grote voedselwinkel en alle spullen van de toren direct verkopen zonder tussenliggend vervoer.

    Op autosnelwegen? In Nederland gebruiken ze nu de bermen om er snoeihout te rooien en er pellets van te maken voor biomassacentrales. In Nederland doen ze ten minste iets met de bermen. Wij? Niks! En dat is zonde.

    Groendaken in Berlijn gezien laatstleden. En daar zie je bijna niet anders. Veel volkstuintjes in het midden van de stad, groenten op een braak liggend stuk grond, veel groendaken op de gebouwen. Maar vergelijk dat maar eens met Brussel. Duitsers hebben visie, wij lopen hier altijd achter de feiten aan. Hetzelfde trouwens met de groene energie. Het is daar bezaaid met windturbines, maar wij komen belange niet zover.

    Moestuinen en dieren in een kleuterschool zijn verboden! Ik had bij ons ook dat idee geopperd, maar werd teruggefloten. Je mag geen dieren houden op een schoolterrein en je mag de gekweekte groenten niet klaarmaken en opeten in de school. Daarvoor heb je een speciale vergunning nodig en speciale ruimtes, die scholen niet hebben. En dan sturen de scholen je liever wandelen dan concreet iets te willen oplossen. Dat is trouwens ook de rede waarom warme maaltijden nu worden aangevoerd door een grootkeukenfirma “Ma Cuisine”. Elke dag wordt dat gebracht met een kleine vrachtwagen. Ze schermen in de politiek graag met voedselveiligheid. Deels terecht, maar dan krijg je van die scheefgetrokken situaties. De herkomst van alles, inclusief ingrediënten moet te traceren zijn. Het gaat heel ver.

    Like

    1. “Ik heb het vermoeden dat je er redelijk negatief over staat. Onbetaalbaar, onveilig, etc. ZO komen we toch ook niet vooruit?

      Het moet toch op zijn minst te onderzoeken zijn???”

      Met het najagen van onrealistische ideeën komen we ook nergens. Het onderzoek naar kweekvlees schiet jij af als onnodig, maar andere veel minder realistische ideeën wil jij beter onderzocht zien?!

      “Maar is de huidige landbouw dan zoveel beter?”

      Dat beweer ik niet, maar gelieve geen valse dilemma’s voor te leggen. Het is niet omdat ik het idee van verticale landbouw afschiet (en dat doe ik niet zomaar) dan ik voorstander ben van het behoud van de huidige intensieve landbouw. Ik ben voorstander van veel meer onderzoek naar biolandbouw, kleinschalige landbouw, permacultuur, … Dit zijn allen oplossingen waarin technologie behulpzaam kan zijn, maar die niet afhankelijk zijn van dure, energie-intensieve, niet duurzame, … technologieën.

      “En een gesloten toren die het methaan van de dieren kan opvangen om de rest van woningen te voorzien van biogas.”

      Als je gelooft dat je op die manier dieren ook het nodige welzijn kan bieden. Maar dat geloof ik totaal niet en ik vrees dat dat enkel kan als je dieren beschouwd als vleesmachines waarbij dierenwelzijn van geen enkel belang is.
      Je onderschat volgens mij ook de gigantische hoeveelheid energie die nodig is om hoge constructies op te richten.

      “Op autosnelwegen? In Nederland gebruiken ze nu de bermen om er snoeihout te rooien en er pellets van te maken voor biomassacentrales. In Nederland doen ze ten minste iets met de bermen. Wij? Niks! En dat is zonde.”

      Ik zeg niet dat er niets met de bermen mag gebeuren. Zelf heb ik een hekel aan wat ik beschouw als ‘groene woestijnen’. Ik zeg enkel dat de bermen van de huidige autosnelwegen ongeschikt zijn voor het kweken van voedselplanten (en dat kan ik onderbouwen). Overigens mag je de ecologische waarde van de bermen niet onderschatten. Ze vormen zeer belangrijke groene verbindingen tussen natuurgebieden, een belangrijke jachtplek voor talloze roofvogels, een groeiplaats voor heel wat relatief zeldzame planten, …

      “Groendaken in Berlijn gezien laatstleden. En daar zie je bijna niet anders. Veel volkstuintjes in het midden van de stad, groenten op een braak liggend stuk grond, veel groendaken op de gebouwen. Maar vergelijk dat maar eens met Brussel. ”

      Ik zal niet beweren dat er niet veel meer kan en moet gebeuren. Natuurlijk is er veel meer mogelijk dan er nu gebeurt. Het is echter totaal onrealistisch om te denken dat men van talloze platte daken zomaar groendaken kan maken die geschikt zijn voor het kweken van voedselplanten. Dit heeft allerlei technische redenen, maar daarvoor moet je je maar verdiepen in het onderwerp groendaken. (Dat heb ik al gedaan.)
      Bovendien zal de stedelijke landbouw – zelf als men elke vrijliggende lapje grond gebruikt – nooit voor een groot aandeel van de voedselproductie verantwoordelijk kunnen zijn. Dat heeft eenvoudig te maken met de combinatie van maximale productiviteit en de beschikbare grondoppervlakte.
      Stedelijke landbouw is vooral interessant vanwege sociale en educatieve elementen, niet vanwege het belang in de voedselproductie.

      “Moestuinen en dieren in een kleuterschool zijn verboden! Ik had bij ons ook dat idee geopperd, maar werd teruggefloten. Je mag geen dieren houden op een schoolterrein en je mag de gekweekte groenten niet klaarmaken en opeten in de school. Daarvoor heb je een speciale vergunning nodig en speciale ruimtes, die scholen niet hebben. ”

      Dan zijn er veel scholen of in overtreding, of ze slagen er wel in om dat te realiseren binnen de huidige wetgeving. De realiteit is dat meer en meer scholen wel zo’n tuintje hebben.

      Like

  10. http://www.ond.vlaanderen.be/voedselveiligheid/FAVV/default.htm

    Laatste zinnetje is belangrijk. Voor elk ingrediënt wil een directie een leveringsbon zien. En begin dan maar eens als je een pompoen uit je tuin hebt gehaald.

    Sommige directies zijn flexibel, maar riskeren veel, zeker als er eens een kind gaat ziek worden. Daarom dat de meeste directies de paraplu bovenhalen en zich indekken door alles te verbieden waar enig risico aan verbonden zit!

    Onze directie moest zich laten registreren bij het FAVV, vervolgens de keuken volledig herinrichten (Inox tot tegen het plafond, want naden tussen tegels kunnen ook vuil worden, en dat duld het voedselagentschap niet meer), aankoopbonnen van elk ingrediënt, inclusief de eieren, …

    En zo is het verhaal van de spaghettisaus ook geëindigd. De mensen hadden tomaten uit eigen tuin gebruikt, dus was de saus niet veilig en hebben ze 20 liter saus moeten vernietigen! En vervolgens is men dezelfde dag in de Colruyt 20L industriële (niet te vreten) saus gaan kopen.

    Like

  11. Er is nochtans een leuke site van LNE over de moestuin in de school. http://www.lne.be/themas/natuur-en-milieueducatie/nmerond/vergroening/kiezen/groenvormen/moestuin

    Maar in de praktijk gaan de meeste directies het idee afwimpelen omdat ze hun nek niet willen/durven uitsteken. In zulke samenleving zijn we dus terecht gekomen!

    Ze hebben liever een vlakke geasfalteerde speelplaats die ze met een machine kunnen reinigen, terwijl de leerlingen nog niet eens afdoende wordt geleerd om het afval te scheiden!

    Like

    1. Er zijn nog steeds veel te veel ‘betonnen speelplaatsen’ (daar zijn we het over eens), maar ook op dat vlak zie ik een trage evolutie in de positieve richting.

      Like

  12. Dus ik herhaal mijn pleidooi. Praten over een labburger? Ok, maar laat ons dan ook praten over het eetgedrag van de mensen, over het feit dat meer dan de helft van het bruikbare voedsel in de prullenmand beland, dat mensen dingen weggooien die nog perfect te eten zijn (heel de discussie rond de vervaldatum), dat intensieve landbouw ook kwalijke gevolgen heeft, dat we veel teveel voedselkilometers doen, dat heel wat mensen geen band meer hebben met voeding (door een gebrekkig onderwijsmodel), dat we veel bruikbare grond onbenut laten, …

    Van die labburger lig ik eigenlijk niet zo wakker. Als we daardoor dierenleed kunnen besparen, dan kan ik er voor een klein deel wel iets voor voelen.

    Like

    1. Even voor de duidelijkheid, je wilde in de eerste instantie niet praten over de labburger maar vond dat het volstond om meer lokaal, zelfgekweekt en niet voorgesneden en voorverpakt voedsel te consumeren.

      Maar ik ben blij dat je dat nu aanzienlijk nuanceert en veel meer thema’s (dan de twee die je eerst vernoemde) als belangrijk beschouwt.
      Wat mij betreft moet er vanalles besproken worden als het gaat om de wereldvoedselproblematiek omdat er nu eenmaal veel facetten aan deze problematiek zitten en er niet één wonderoplossing is die voor een duurzame voedselbedeling voor de hele wereldbevolking kan zorgen.
      Ik geloof daarbij ook niet dat laboratoriumvlees de weg is om te bewandelen, maar dan eerder op basis van de argumenten die o.a. EVA en de vegetarische slager geven.

      Hoewel ik (zoals ik daarnet ook schreef) een hekel heb aan ‘groene woestijnen’ of op een andere manier onbenutte grond, ben ik er zeker van dat jij het aandeel bruikbare onbenutte grond zwaar overschat. Als je er rekening met houdt dat grond ook belangrijk kan zijn als groene verbindingen, als wateropvangmogelijk, als overstromingsgebied, als braakliggend terrein met voedselplanten voor bepaalde insecten waar bovendien bepaalde pioniersplanten ruimte krijgen, als speelterrein voor kinderen, … dan zie ik helemaal geen massa bruikbare onbenutte grond.

      Like

    2. Overigens lopen de schattingen over de hoeveelheid weggeworpen voedsel uit elkaar. Dat het veel te veel is, daar zijn gelukkig veel mensen het over eens, maar de schattingen spreken nooit over meer dan 50%. Dus ‘meer dan de helft’ lijkt me niet onderbouwd. 30-50% is realistisch.

      Like

  13. Een laatste argument dat we ook niet uit het oog mogen verliezen, en dat is zo’n topic die mensen niet graag aanraken, is de overbevolking. We zijn met teveel monden die moeten worden gevoed. En door de klimaatverandering zie ik de huidige landbouw nog bijkomend achteruit gaat (hectaren uitgerukte boomgaarden, verloren aardappeloogsten, …). Dat gaat de druk nog verder opvoeren.

    Als iedereen ter wereld eet wat de “moderne mens” eet, en dan bedoel ik ook vlees, dan wordt het onhoudbaar. Chinezen beginnen nu ook massaal vlees te consumeren. We zijn gewoon met teveel en willen allemaal leven volgens Amerikaans model. Daar zit een voedingsbodem in voor een globaal conflict…

    Like

  14. In onze blog hebben we een overzicht gezet van de standpunten van verschillende vegetarische organisaties over kweekvlees.
    En ook onze mening.
    Kweekvlees is momenteel geen ethisch alternatief, noch een veganistisch alternatief. De toekomst zal wel uitwijzen of kweekvlees ooit een prominente plaats op het bord zal krijgen. Maar sowieso is een toekomst met kweekvlees veel minder plantaardig dan wij hopen.

    http://www.veggieleven.be/2013/kweekvlees-de-toekomst-is-niet-zo-plantaardig/

    Like

Plaats een reactie