mind the economy

De voorbije dagen was er Mind the book in Antwerpen, waar meerdere interessante auteurs aan het woord kwamen. Zelf ging ik luisteren naar Joris Luyendijk en Tomas Sedlacek over de ‘financiële crisis’, blog lezer Johan G was erbij toen Tim Jackson en Sedlacek het hadden over ‘welvaart zonder groei‘, je kan hier zijn verslagje lezen.

Sedlacek had het zondag onder ander over de middel-doel omkering die we overal zien. Het kopen op krediet was bedoeld om onze levensstandaard te verbeteren, maar nu zijn we slaaf geworden van het krediet. Het uitgangspunt was dat markt en democratie zouden zorgen voor groei, maar nu geloven we het omgekeerde. Dat er groei moet zijn om democratie en markt te laten functioneren. Of anders gesteld, het stoppen van de groei doet meteen stemmen opgaan om de democratie uit te hollen.Het feit dat er in Japan geen groei is zou ons blij moeten maken, iedereen heeft er namelijk al twee Ipods en twee auto’s, dus je zou kunnen zeggen dat men daar nu kan genieten van wat er is. Maar neen, het ontbreken van groei wordt meteen gezien als een groot probleem, en er wordt gesproken van een verloren decennium. We hebben van ons economisch paradigma een geloof gemaakt waarbij de analisten de nieuwe hogepriesters zijn.

Luyendijk volgt al enkele jaren de financiële sector in London, en kent de hogepriesters door en door. Hij had toch wat verontrustende zaken te melden. Volgens hem is de Scientology sekte klein bier in vergelijking met de codes die er gelden in de financiële wereld. Zo is het bijvoorbeeld not done om in die kringen ethische vragen te stellen. Nog een weetje: jaarlijks wordt de hele voedselproductie 65 keer verhandeld op de financiële markten. Of hoe speculatie dus nu ook het hele voedselsysteem in haar greep heeft. Zijn suggestie was dat we moeten ophouden ons zelfvertrouwen en onze identiteit te laten afhangen van onze materiële welvaart. Er zijn zoveel andere zaken in het leven die veel belangrijker zijn.

Boeiende inzichten, al is zo’n gesprek van een uur wat kort om een samenhangend verhaal te vertellen. Wat ik bij zo’n sprekers wel zou wensen is dat ze in gesprek zouden gaan met een Ivan Van de Cloot of Paul De Grauwe. Economen die ons steeds weer doen geloven dat groei en concurrentie noodzakelijk zijn. Welke gesprek krijg je dan? Dat zou ik nog wel eens willen meemaken.

Er was flink wat volk, maar voor zover ik het kon zien waren er geen politici aanwezig (ook van de Groen top heb ik niemand gezien). Jammer, want het zijn dat soort denkbeelden die ons kunnen helpen de fundamentele vragen te stellen en uit het vastgeroeste denken te stappen.