Met veel plezier hoorde ik dat David Van Reybroek nog een prijs heeft gekregen voor zijn boek ‘Congo, een geschiedenis’. Ik heb het boek een paar weken terug uit de bibliotheek meegenomen en ben onder indruk van zowel de schrijfstijl als de hoeveelheid gegevens en bronnen die erin verwerkt zijn.
Ik zit nog in het eerste stuk van het boek, de periode tot 1921, en daar valt al meteen op hoe de geschiedenis van Congo verweven is met onze vraag naar grondstoffen en energie. Net als de handel in ivoor begint achteruit te lopen omdat het grootste deel van olifanten is gedood, is er een Schotse veearts, John Dunlop, die de rubberband bedenkt (1888). Zijn uitvinding is een gigantisch succes en de hele wereld wil rubber, en die komt veelvuldig voor in Congo. Dus moeten alle dorpen een bepaalde hoeveelheid rubber oogsten en afgeven aan de bezetter (toen nog Leopold II himself). Ze werden er niet voor betaald, integendeel, de straffen voor wie niet genoeg rubber kon leveren waren afschuwelijk.
Vanaf 1910 (Congo is ondertussen overgedragen aan België) begint de rubbermarkt in elkaar te zakken, maar stijgt de vraag naar koper, mede omwille van de toenemende bewapening in Europa. En wat blijkt, de Congolese ondergrond blijkt vol te zitten van koper en een boel andere grondstoffen zoals diamant, goud, kobalt, tin, uranium en steenkool. Deze grondstoffen werden door de lokale bevolking met veel zweet en tranen onder dwang gewonnen. De winsten vloeiden naar België.
Een geschiedenis die tot op vandaag verder gaat. Tijdens de koude oorlog is het uranium van Congo gebruikt om kernwapens te maken, tijdens de eerste oliecrisis kon Congo alternatieve energie leveren, en in het gsm-tijdperk is het een belangrijke bron voor coltan. Zowat de hele wereld heeft al geprofiteerd van de rijke ondergrond, behalve de Congolezen zelf. Het is een van de enige landen ter wereld waar de levenstandaard nu slechter is dan veertig jaar geleden.
Natuurlijk kunnen we de schuld in de schoenen schuiven van Moboetoe en de corruptie, maar wie het boek van David Van Reybroek leest krijgt een veel genuanceerder beeld en zal merken dat onze rijkdom onlosmakelijk verbonden is met de armoede van velen.
(en morgen ga ik nog maar eens met 11.11.11 de straat op om te pogen een deel van mistoestanden goed te maken…)
Low Impact Man 
Hoe droevig is de verantwoordelijkheid van de West-Europese landen omgeslagen in het onderdrukken en leegroven van vele continenten op Aarde.
En daarnaast hebben wij de diversiteit van
vele authentieke culturen zo verstoord,
dat grote onvrede en alle gevolgen van dien
in de van oorsprong prachtige volkeren de boventoon
is gaan voeren.
Ons past deemoed en stoppen met uitbuiting.
Handen in eigen boezem zou ik vooral onze ‘leiders’ willen toeschreeuwen in plaats van door te gaan eigen beurzen te spekken….. brrrrr!.
LikeLike
Uitbuiting gebeurt vandaag de dag nog evenveel, maar het is gewoon anders aangekleed. Iedereen weet toch dat bepaalde merken van sportkledij en/of schoenen toestaan dat er kinderarbeid is?
Blijkbaar zijn er ook nog grootbanken die investeren in bijvoorbeeld oorlog en/of illegale wapenhandel.
En heel wat elektronica heeft rechtstreeks of onrechtstreeks in impact op het milieu en de slechte leefomstandigheden van heel wat mensen in het buitenland.
En toch lopen we rond in diezelfde sportkledij, staat ons geld bij de grootbanken en werken we met goedkope elektronica.
Uitbuiting, slavernij, kinderarbeid, milieuverontreiniging etc heeft nu gewoon een merknaam gekregen, meer niet…
LikeLike
Hier wat meer informatie over Nike
LikeLike
Weet je wat?
We zouden hen op eigen kracht moeten laten verder varen. Intussen is Congo al lang onafhankelijk, de grond nog steeds rijk aan grondstoffen en wat doen ze ermee?
Ik vind het ook heel triest dat mensen uitgebuit worden. Maar daarvoor moet je helemaal niet naar Congo. Kijk gewoon even rond naar de arm/rijk verschillen in eigen land. Wie zijn wij om te zeggen hoe men het in Afrika moet doen als grote multinationals hier in ons eigen Europa geen belastingen betalen. (of is dat geen uitbuiting van de werkende Europeaan?)
Ik heb 2 jaar in Afrika gewerkt (voor een commerciële firma) en ik ken de mensen daar een beetje. Eigenlijk is het lot hen slecht gezind met al die rijkdommen in hun grond. Het zijn zo’n vrolijke, warme mensen. De rijkdommen maakt ze koud, zakelijk, kapitalistisch, ….. zoals ons.
Ik begin dan ook een heel ander idee te vormen over ontwikkelingssamenwerking. Moderne missionarissen zijn we, die denken dat onze manier de enige goeie is. Hoe meer verwijderd van de waarheid kunnen we zijn?
Wacht maar af tot India en China ons model volledig geïmplementeerd hebben. Ze zijn aardig op weg.
Als we dan Afrika ook helemaal gekapitaliseerd hebben dan zullen we met 4 planeten niet meer toekomen.
Oh ja, Gelukkiger wordt er ook niemand van. Of is het nog niemand opgevallen hoeveel depressies er in onze modelmaatschappij opduiken?
Ivan.
LikeLike
Schrijnend onrecht waar we inderdaad allemaal in meer of mindere mate verantwoordelijkheid voor dragen. Moet trouwens dringend het boek van David Van Reybrouck eens in huis halen.
LikeLike