Vandaag is het de internationale BLOG-ACTION-DAY. Bedoeling ervan is dat bloggers van over de hele wereld aandacht besteden aan een specifiek probleem. Het thema van dit jaar is klimaat, dus je begrijpt dat ik niet achter kan blijven. Samen met meer dan 8000 bloggers vandaag een stukje over het klimaat.
Over het klimaat is natuurlijk al veel gezegd en geschreven. Ik heb er ook al heel wat over gelezen en gepraat en eigenlijk moet ik toegeven: ik weet het ook niet meer.
Ik weet wel dat de bewijzen van de opwarming van de aarde steeds duidelijker worden, en de voorspellingen steeds somberder. Er moet dringend een grote ommezwaai komen en de tijd om de ergste scenario’s te vermijden is erg kort. Tien jaar, misschien? De uitdaging is bekend, de oplossingen zijn ook bekend en voorhanden. Het gaat om verminderen van onze energieconsumptie, het massaal overschakelen op hernieuwbare energie en efficiënte technologie, het herverdelen van de rijkdom.
Om het kort het houden: we weten wat de gevolgen zijn als we niet ingrijpen, en we hebben de middelen om het te doen. Maar dan kijk ik om me heen, zie ik waar mensen mee bezig zijn en op zo’n moment weet ik het niet meer…
Waar is onze samenleving mee bezig. In de kranten en op televisie gaat de aandacht meer een meer naar sport, beroemdheden – al of niet in leven -, entertainement, livestyle en de meest banale fait-divers. In het parlement zie je politici die vooral nadenken hoe ze hun eigen positie kunnen versterken, hoe ze de volgende verkiezingen kunnen winnen. Ondertussen maken ze zichzelf wijs dat het probleem misschien opgelost wordt als je het negeert. En bedrijven, tja, een aantal hebben duidelijk gekozen voor de groene weg, maar voor de meeste bedrijfsleiders zijn winstmaximalisatie, aandeelhouders en bonussen de echte drijfveren. En wij, de burgers, de consumenten? Een groeiende groep mensen onderneemt actie, is zich bewust van de uitdaging en wil die aangaan. Maar een grote meerderheid blijft duchtig verder consumeren, kopen, reizen, rijden en gaat ervan uit dat anderen het probleem wel zullen oplossen. Of zijn van mening dat zolang zij er geen last van hebben er geen reden is tot ongerustheid. Dus soms weet ik het echt niet meer.
Er zijn dus dagen (zelfs zonnige dagen, zoals vandaag), dat ik er niet gerust in ben. Gaan we dit nog op tijd ten goede kunnen keren? In wat voor wereld gaan mijn kinderen binnen 10 jaar moeten leven? Soms denk ik dat mensen misschien pas echt veranderen als het mis loopt, als we te maken hebben met rampen of verviervoudiging van energieprijzen. Maar eigenlijk geloof ik dat de mens ook tot meer in staat is. Dat we wél tijdig en vrijwillig kunnen kiezen voor een duurzamer en eerlijker leven. Heel belangrijk daarbij is dat we met veel zijn. Bijna dagelijks ontmoet ik mensen die dezelfde mening zijn toegedaan. En zoals Margaret Mead het een hele tijd geleden al stelde: geloof dat een kleine groep oplettende, toegewijde burgers de wereld kan veranderen. Het is altijd zo geweest.. En dat weet ik wel zeker, bij zo’n groep wil ik wel horen.
Low Impact Man 
Je moet je niet enkel afvragen in wat voor wereld we over 10 jaar gaan leven. Het overgrote deel van de wereldbevolking leeft nu al in de nachtmerrie waar diegenen met meer geluk voor vrezen.
Persoonlijk twijfel ik er niet aan dat het het goed mis zal lopen, mensen veranderen niet snel – en de meerderheid is ook niet geneigd om te veranderen, tenzij het echt niet meer anders kan.
Vergelijk het met roken: iedereen weet ondertussen dat roken dodelijk is, maar dat weerhoudt de meeste rokers er niet van om lustig door te roken, of jonge mensen om er mee te beginnen. De dood is veel te veraf om werkelijk angstaanjagend te zijn.
De klimaatrampen zijn ook een dankbaar onderwerp voor de amusementsindustrie, kijk maar naar al die rampenfilms die uitkomen. Ergens vinden we het allemaal een beetje spannend. Mensen zijn rare wezens 🙂
LikeLike
Gedrag is inderdaad zeer moeilijk te veranderen.
Positieve dingen gebeuren ook hoor. Wanneer ik mijn gezin vergelijk met pakweg 2 jaar geleden dan schaam ik me zelfs een beetje. We consumeerden er maar op los. De ommekeer kwam er zowat een jaar geleden en wordt nu beetje bij beetje doorgetrokken.
En mijn man is na tien jaar gestopt met roken toen hij zag hoe zijn nonkel aan longkanker stierf. Van de ene dag op de andere is hij gestopt en ondertussen is hij al 13 jaar gestopt en geen haar op zijn hoofd die eraan denkt ooit nog te herbeginnen. Het kan dus echt wel.
Nu hoop ik maar een klein beetje dat andere mensen zich ook meer bewust worden van dit alles en een klein beetje anders gaan consumeren.
LikeLike
Sorry voor iedereen die het goed meent maar het blijft een minderheid … en dus zie ik de toekomst zeer, maar dan ook zeer zwart in …
Denk je dat toen andere beschavingen ingestort zijn, zoals de Maya’s bij voorbeeld, er daar ook geen mensen waren die zagen dat het totaal de verkeerde kant opging? Dat heeft in elk geval niet geholpen … het momentum van een maatschappij is groot en de inspanning om daar wijziging in te brengen zo mogelijk nog veel groter … té groot om de problemen tijdig ten gronde aan te pakken (kijk maar naar de politiek in ons land: de PS is weer gelukkig want de sociale zekerheid kan weer een jaartje voort).
Kortom: het is zo goed als hopeloos …
Dat weerhoudt me er niet van om toch, tegen beter weten in, mijn best te blijven doen … maar het zal niet mogen baten …
LikeLike
Neen, het gaat niet op tijd lukken volgens mij. En dat komt door de inertie van het systeem. Een individu kan snel omschakelen, een samenleving niet. Hetzelfde zie je bij de implementatie van nieuwe technologie. Elke fundamentele aanpassing duurt gemiddeld 30 jaar. Neem maar de auto, de telefoon, de tv, de computer, … allemaal hadden ze 30 jaar nodig om door het grote publiek aanvaard én toegepast te worden.
Hetzelfde kan je vertellen over een duurzame samenleving. Het is eigenlijk pas goed op gang gekomen door de film van Al Gore. Neem dat als het jaar 0, zoals in het boek van Thomas L Friedman. Het jaar 0EKT (Energie en Klimaat Tijdperk). Tel daar 30 jaar bij en dan gaat de samenleving fundamenteel veranderd zijn, dus ergens rond 2033.
LikeLike
@groenhuis
Je hebt waarschijnlijk gelijk als je zegt dat een dergelijke ommezwaai voor een maatschappij zo’n 30 jaar duurt.
Maar volgens mij zijn we nu toch al meer dan 15 jaar bezig aan het ommezwaaien. De pioniers hadden 20 a 30 jaar geleden al hun mentaliteit veranderd, en een beetje van hun handelen erbij. En nu begin je meer en meer mensen te zien die hun gedragingen veranderen.
Ik denk dat het ook veel te maken heeft met de jeugd die opgegroeid is met berichtgeving rond leefmilieu, scholen die aandacht besteden aan het leefmilieu, …. Die zijn nu stilaan volwassen en beginnen hun eigen keuzes te maken. En meer en meer zijn die keuzes (deels) gevormd door groene gedachten.
Nu, ik ben een optimist, dat scheelt ook wel wat in mijn kijk op de dingen.
En eer we meer dan 50 % van de bevolking meekrijgen zal er inderdaad nog wat tijd over gaan.
Ik hoop dat we op mondiaal vlak wat voorsprong zullen uitbouwen door als pioniersgroep het voorbeeld te geven aan de ontwikkelende landen. Zij moeten nog een infrastructuur uitbouwen, het kost niet veel meer om die op een duurzame leest uit te bouwen.
En ze zullen ongetwijfeld naar ons kijken voor inspiratie. Als we hier beginnen over te schakelen op een duurzame economie, dan zullen zij volgen denk ik (hoop ik).
LikeLike
Het probleem is ook dat landen als China en India (de grootste vervuilers ter wereld, China heeft zelfs de VS voorbij gestoken) nog belange niet voldoende met milieu bezig zijn. Zij moeten zeker hun volledige 30-jarige cyclus doorlopen. Als ze slim zijn, leren ze van onze fouten en nemen ze hoogwaardige (en vooral milieuvriendelijke) technologie over om hun 30 jaar in te korten. Maar of ze dat kunnen en vooral willen…
Als ik onze regering bezig zie…
LikeLike
Ik ben moeder van 3 kinderen tussen 9 en 13 jaar.Wij doen thuis veel inspanningen om onze ecologische voetafdruk te beperken en ik praat vaak met hen over de gevolgen van de klimaatopwarming.De laatste maanden stel ik evenwel vast dat mijn zoon van 13 angstig begint te worden over wat er op hem afkomt. Ook geeft hij aan dat de meeste van zijn leeftijdsgenoten zich van geen kwaad bewust zijn en dat hij hierover met vrienden niet kan praten.Ik vind dit een groot probleem. Volgens mij is er in de scholen een groot gebrek aan aandacht voor de problematiek !
LikeLike