mooie mensen voor een mooie planeet

Zaterdag was er een actie van Extinction Rebellion in Gent. De actie is ruim aan bod gekomen in de media, in het nieuws van VTM, op de sites van HLN, De Standaard, Het Nieuwsblad en VRT. Graag vul ik de berichten aan met wat persoonlijke impressies.

Met de bus vertrek ik naar de plaats van actie. Meteen ontmoet ik nog een actievoerder. Hoe dichter we bij het Citadelpark komen hoe meer politiecombi’s we bespeuren. Het is duidelijk dat er wat ongerustheid heerst bij de ordediensten. (Er is trouwens wel overleg geweest met de politie, zonder echter het concrete plan te vertellen) Bij aankomst in het park is er nog niet zoveel volk. Maar het is best gezellig, een groepje speelt muziek, vlaggen en buttons worden uitgedeeld, mensen begroeten elkaar hartelijk. Naast de jongeren is er ook een flinke delegatie van Grootouders voor het klimaat. Een tiental meter verder staat nog een groepje toe te kijken. Een twintigtal agenten in burger – ze zijn zo te herkennen aan hun oortjes en hun gedrag – kijken geforceerd nonchalant toe. Boven onze hoofden hangt een drone. Informatie wordt uitgewisseld. Zo zijn er twee waterkannonnen gesignaleerd, een bus om gearresteerden weg te voeren en minsten tien combi’s met agenten. We vermoeden dat er meer agenten zijn dan betogers. We vragen ons af wat het plan van de actie zal zijn. Maar slechts twee organisatoren weten dat.

Opvallend is de zorgzaamheid waarmee iedereen wordt behandeld. We krijgen een briefje met instructies en een nummer van het ‘legal team’, en zijn twee dokters aanwezig en een tiental stewards. Voor we vertrekken vertelt Katrien nog even waarom we dit doen. Elk jaar gaat in ons land 13 miljard euro subsidie naar de ondersteuning van fossiele brandstoffen. Dat voor een sector die miljardenwinsten maakt en de grootste veroorzaker is van de klimaatcrisis. We leren ook dat er twee ‘politiesprekers’ zijn aangeduid die continu met de politie overleggen. We plaatsen onze naam en een contactpersoon op een lijst, voor het geval we opgepakt zouden worden. Wie niet wil opgepakt worden zal steeds de kans krijgen zich terug te trekken. Veel nadruk wordt erop gelegd dat dit een vreedzame actie is. Er zijn handgebaren om instructies door te geven.

Dan is het tijd om te vertrekken, met voorop een vrolijk Samba-groepje. Al na een paar honderd meter bij een oversteekplaats op de kleine ring gaan de handen de hoogte in. We gaan zitten. De politie is massaal aanwezig maar houdt zich bezig met het tegenhouden van de automobilisten. Een boze man die via het fietspad wil langsrijden krijgt een uitbrander van een politieman. Ik heb de rol van flyeraar. Aan de kruispunten die we gaan bezetten deel ik een foldertje én een vegan wafeltje uit aan de automobilisten. Sommige mensen nemen gelaten de folder aan, anderen weigeren het raampje open te doen. Vanuit een wagen hoor ik twee enthousiaste meisjes roepen: ‘we love you!’, ze zijn een jaar of tien en willen het liefst mee actie voeren. Wat de mama in de SUV wellicht wat minder goed vinden. Een aantal bestuurders wil niet wachten en rijdt liever over het gras naar de andere kant. De boom is iets te jong om de undercover agent te verbergen.

Na een tiental minuten staan we op, en wandelen we verder op de ring. Er zijn geen auto’s meer, want de politie houdt die netjes op afstand. De luchtkwaliteit op de ring is meteen beter. Tijdens het wandelen heb ik fijne babbeltjes met diverse mensen. Onder andere met ex-minister Vera Dua. Ze is helemaal niet zo verzot op burgerlijke ongehoorzaamheid, maar, zucht ze, we moeten toch iets doen. De sfeer is vrolijk, boven ons hoofd cirkelt nu ook een helicopter, en op de voetpaden loopt onze fanclub, de goedgemutste agenten in burger. Aan een volgende kruispunt herhalen we de actie. Wat wandelen, een kwartietje zitten en dan weer verder. Rond 13uur is er een opmerkelijk moment. Er is een volksvergadering. Wie wil kan mee in de kring zitten om de volgende stap te bespreken. (Jaja, ik krijg een kale plek op mijn hoofd)

Eerst wordt besproken of de doelen van de actie zijn bereikt. We hebben effectief het verkeer op een aantal plekken even stil kunnen leggen. We hebben veel media aandacht en alles verloopt geweldloos. De ‘politiespreker’ brengt verslag uit van de onderhandelingen. De politie blijft op afstand, maar dringt er wel op aan dat we niet langer dan een kwartiers op een kruispunt te blijven zitten. Het is aan ons om te kiezen of we daar gevolg aan willen geven. Sommigen willen verder gaan en graag opgepakt worden. De urgentie van de klimaatcrisis is zo groot dat dit te rechtvaardigen is. Anderen denken dat de actie misschien in een negatief daglicht komt als er arrestaties bij komen. De politiespreker kreeg ook een garantie. Wie op de stoep gaat staan zal niet opgepakt worden, enkel de mensen die het kruispunt blijvend bezetten. Het is verbazend hoe respectvol deze gesprekken verlopen. Tussen politie en actievoerders, tussen de actievoerders onderling. Daar zouden onze parlementairen nog iets van kunnen van leren, al zit maccadam wat ongemakkelijker dan pluche. Omdat er geen duidelijk besluit is wordt afgesproken om nog een stukje te wandelen en dan een nieuwe vergadering te houden.

Zo gaat de vrolijke bende verder. Ik kan onderweg een paar medestanders overtuigen om volgende keer mee te doen. Als we aan Sint-Pieters station komen is het tijd voor mij om de bus te nemen. Terwijl de tweede volksvergadering start neem ik afscheid van enkele mensen. Uiteindelijk zullen twee mensen ervoor kiezen zich te laten oppakken. Dat zal zonder geweld gebeuren, enkele uren later zijn ze weer vrij.

Terwijl ik op de bus zit bedenk ik dat het toch vreemd is hoe overheidsmiddelen worden ingezet. Niet enkel om de fossiele industrie te steunen. Maar ook om een grote ordemacht op de been te brengen voor een honderdtal brave bezorgde mensen die niks liever willen dan een gezonde planeet.