vliegen en vrijheid


Beetje weinig tijd voor een uitgebreid stukje, want deze week zit helemaal vol met lezingen, ecoteams, vormingsdagen en een Show. En tot slot mag ik nog even kwismaster spelen bij een quiz van Groen. Wat maakt dat ik weer ettelijke uren op de trein zit en toch wel  zo’n vierhonderd mensen zal bereiken deze week.

De voorbije twee dagen mocht ik twee lezingen geven rond duurzaam reizen voor mensen van Pasar. Pasar is een organisatie die werkt rond recreatie en toerisme en vooral de nadruk legt op wandelen, fietsen en kamperen – al organiseren ze ook vliegreizen. Op de trein nog een heel gesprek gehad met Ben, een student bouwkunde in Gent, die voor het vak ethiek een werkje wil maken rond duurzaam toerisme.

Zowel uit de reacties na de lezingen als uit het gesprek met Ben kwam ik tot de conclusie dat het bijzonder moeilijk is duidelijk te maken dat het toerisme zoals we het nu kennen niet duurzaam en houdbaar is. Regelmatig het vliegtuig nemen is voor ons bijna zo vanzelfsprekend geworden dat we het als een mensenrecht beschouwen. Als ik dan kom vertellen dat we het vliegverkeer drastisch moeten verminderen voelen mensen dit ook vaak aan als een beperking van de individuele vrijheid.

Wellicht is de tijd nu nog niet rijp hiervoor, maar uiteindelijk zijn we als samenleving ook akkoord gegaan dat het beperken van roken in publieke ruimtes belangrijker is voor het algemeen belang dan de individuele vrijheid van de roker. Wat vliegen betreft zitten we precies met hetzelfde. De impact van vliegen is natuurlijk minder rechtstreeks en vooral te voelen bij de armste mensen en bij toekomstige generaties maar uiteindelijk zal ook hier het algemeen belang toch moeten primeren.

Het goede nieuws is echter dat het perfect mogelijk is boeiende vakanties en reizen te maken dichterbij of verder weg met andere manieren van transport. Al zal dit ook een hele andere invulling van tijd en levensstijl vragen.

15 reacties op ‘vliegen en vrijheid

  1. Het is altijd balanceren op een dunne koord. Ik vraag me af of er nog olifanten, leeuwen en luipaarden zouden lopen over de serengeti en of er in Oeganda nog gorilla’s zouden bestaan indien er niet zoveel dollars mee zouden gemoeid zijn van deze meestal van ver komende toeristen. Jammer maar dit is de realiteit. Misschien daarom pleiten voor zeer weinig toeristen die bereid zijn zeer veel te betalen ?? Misschien een topic om eens over na te denken??

    Like

    1. beste Tom,
      dit “High value, low volume tourism “wordt reeds toegepast in bv Eritrea, aan de Rode Zee. Grote nadeel : je trek er “verwende en zeer rijke” toeristen mee aan, die voor het vele geld dat ze neertellen ook wel een luxe-vakantie verwachten. Die luxe wordt dan vooral geboden door buitenlandse ondernemingen, en de lokale bevolking ziet alweer de inkomsten aan zich voorbij gaan. Op duikexpeditie gaan bv : die toeristen gaan heus niet met een lokale visser mee, maar willen wél een luxueuzer vaartuig…
      Dit experiment is reeds gebeurd, maar heeft vaak nog te veel en té belangrijke nadelen.

      Like

    2. nog een bedenking : jachtluipaarden worden vaak verstoord in hun jacht door de safaribusjes, en sterven soms van de honger owv de verstoorde jacht.
      Veel jonge mensen verlaten de traditionele levenswijze om in het toerisme te gaan werken, een erg labiele sector, afhankelijk van zeer veel verschillende factoren ( zelfs of een gebied “in” of “uit” is). Landbouwers ontdekken dat geen van hun kinderen nog boer wilt worden, met een achteruitgang van lokale voedselproductie en een verlies van traditionele landbouwkennis. Dit kan catastrofaal zijn als de lokale economie té sterk afhangt van 1 sector : het toerisme. ( kijk maar naar Egypte, Tunesië, Ladakh, Indonesië na de tsunami….Kenia na de rellen….)
      Vaak worden lokale nomadische stammen( oa Masaï) verjaagd om “plaats” te maken voor reservaten, hun dorpen worden zelfs platgebrand om ze weg te krijgen. Weinig fraai, en dat allemaal om een grote openluchtzoo te maken…dus ja, je kan nog dieren zien, en nee, het heeft nog maar weinig met natuur en/of lokale tradities te maken.
      En dan zwijg ik nog van de CO2 uitstoot voor de vliegtuigreis….

      Like

  2. Ik kan er nog steeds met mijn normale verstand niet bij dat kerosine niet of amper belast wordt en dat er door overheden subsidies worden uitgereikt om vliegtuigmaatschappijen aan te trekken naar hun land. Vliegtuigmobiliteit is toch geen basisbehoefte?

    En ik begrijp ook niet dat een heen en terug naar bv. Rome met het vliegtuig te betalen is voor een een prijs van rond de 50 Euro en hetzelfde traject met de trein tegen de 400 Euro kost….

    Like

    1. zeer bekend Godelieve, ik zwijg ook meestal. Ik word er soms moedeloos van. Peter Tom Jones had gelijk in zijn Terra Reversa : toerisme is dé sector bij uitstek die nog het langst en het meest zal vervuilen, want dat is een gebied dat echt “hands off” is. Het is bijna heiligschennis om nog maar te suggereren dat het mss niet zo’n best idee is. En je wordt bekeken als een onderontwikkeld mens met een wel zéér beperkte en gesloten blik op de wereld, die geen enkele culturele verrijking kàn vinden …..Dus ik ben erg blij dat LIM erover begint!

      Like

  3. Die vliegtuigreizen, daar zit ik ook zwaar mee in de maag. Ik probeer ze als een van de weinigen in mijn omgeving te vermijden, maar betaal me blauw aan boten en treinen.

    Ondertussen word ik raar bekeken wanneer ik zeg dat ik liever niet wil vliegen. En voel ik me nog schuldig ook als ik mijn ouders attent maak op de impact van vliegreizen terwijl ze net zo enthousiast zijn over het goedkope vliegreisje naar Spanje dat ze geboekt hebben.

    Ik kijk reikhalzend uit naar de dag dat men de milieukost gaat doorrekenen aan de vervuilers. Er zal prompt een fantastisch toeristisch aanbod ontstaan dicht bij huis, denk ik.

    Maar tot zolang vliegtuigreizen goedkoper blijven dan bv. trein of boot, zal de massa altijd voor het vliegtuig blijven kiezen. De eigen portemonnee (die vaak niet zo rijkelijk gevuld is) gaat nog altijd boven het algemeen belang.

    Like

  4. Lieve mensen, ik wil met jullie delen, dat ik sinds kort een vriendje heb. Zijn broer gaat voor 3 maanden naar California, een andere broer woont in Aruba. We kunnen daar ‘zo’ naar toe-gratis logeren. Maar ik ‘kan’ het niet meer, met mijn boodschap. We gaan nu met de trein naar Berlijn. Daar ben ik best wel trots op! (Het is echt veeeeel meer gedoe om dat voor elkaar te krijgen). Weekje all inclusive Dubai heb je sneller geregeld. By the way, wij hebben allebei een fulltime (goede) baan. Het gaat me echt om het principe. Het doet me wel pijn,dat in mijn ogen iedereen haar ogen nog sluit, aan de andere kant gaan de ogen wel open, nu. Met deze oorlogen En ik wil mezelf eerlijk in de ogen kijken ’s avonds. Dan maar niet naar California,, Aruba (gratis logeren). Vrienden verklaren me voor gek. M’n vriendje snapt het wel.,

    Like

  5. Ik en mijn vrouw zijn beiden vegetarier. Onze kamertemeratuur komt niet boven de 16 graden We verbruiken de helft water tov het gemiddelde en we hebben bewust gekozen geen kinderen te hebben. Zeker dit laatste is uiterst belangrijk want wanneer iedereen dit zou doen zijn er over 100 jaar geen mensen meer. Ik voel me dus niet schuldig dat ik 1 maal per jaar het vliegtuig neem.

    Like

    1. Beste Tom,
      ik vind het heel erg knap dat jullie beslist hebben om geen kinderen te nemen. Maar dat gaat de groei van de wereldbevolking niet doen afnemen, en de Aarde niet redden.De grootste groei situeert zich nl niet in het Westen, maar in de Derde Wereld (en dit is NIET beschuldigend bedoelt, dit is enkel een vaststelling). Zelfs als wij in Europa volledig stoppen met kinderen krijgen (0 kinderen per gezin), zal de totale wereldbevolking tegen 2050 nog steeds ongeveer 9 miljard mensen tellen. Het aandeel van Europa is trouwens nu al sterk dalende , van 24 % in 1900 naar 11% in 2005; owv de vergrijzing zal Europa een negatieve natuurlijke groei kennen). Ons probleem is niet de grootte van de gezinnen, maar de grootte van onze ecologische voetafdruk. En geen kinderen krijgen zal trouwens voor een totale ineenstorting van onze samenleving zorgen, en is ook niet te verkiezen. Dus : 1.9 à 2.0 kind per vruchtbare vrouw, zou een goed cijfer zijn in Europa, nu is het 1.48 kind/vr vrouw. Zo zitten we onder vervangingsniveau ( 2.2 kind/vr vrouw) en neemt onze bevolking langzaam verder af.
      Bedenk dat 1 Belg een even grote voetafdruk heeft als een Afrikaans gezin van 5!
      In het Westen is het beperken van de ecologische voetafdruk dus véél efficiënter dan stoppen met voortplanten. We kunnen ook de OL helpen met de ontwikkeling, zodat zij in de volgende fase van het demografische transitiemodel komen ( de laatste nl de posttransitie-fase of 4-de fase). De bedoeling kan niet zijn om geen mensen meer te hebben, maar om een evenwichtige samenleving in harmonie met de natuur te hebben!

      Like

      1. Deze gedachte gaat enkel op als het “westen” wordt beschouwd als een aparte identiteit in een groter geheel.

        Like

  6. nee hoor Tom, we vormen een steeds meer slinkend deel van de wereldbevolking, maar wel een steeds kleiner wordend deel dat steeds meer van de grondstoffen en energie verbruikt. De uiteenzetting hierboven komt trouwens van Lester Brown, van het World Watch institute ( boek plan B) en van de VN, die hun groeiverwachting naar beneden moeten instellen, omdat de bevolkingsstijging in OL nu al aan het vertragen is…
    http://en.wikipedia.org/wiki/World_population
    http://www.prb.org/educators/teachersguides/humanpopulation/populationgrowth.aspx
    Beiden stellen hetzelfde : in de OL moet men naar 2.2 kinderen/vruchtbare vrouw, en onze ecologische voetafdruk moet naar beneden. Juist omdat we onderdeel zijn van een groter geheel, moeten we anders ( minder?) gaan leven….maar dat doe jij, en dus neem jij ook je verantwoordelijkheid!!

    Like

Geef een reactie op maman verte Reactie annuleren