30 maart 2032: nog een klein probleempje…

Met veel moeite in inspanningen past de wereld zich aan de nieuwe omstandigheden aan. Voor een aantal problemen zijn we goed op weg om oplossingen te vinden. De ontbossing en overbevissing zijn gestopt, de uitstoot van broeikasgassen daalt jaar na jaar en het nieuwe model van de wereldregering en de wereldreferenda heeft duidelijk voor meer democratie en gelijkheid gezorgd. Toch is nog niet alle onheil afgewend.

Zo is er nog een enorme weg af te leggen om de chemische vervuiling van de voobije 50 jaar weg te werken en zitten we nog met het probleem van het kernafval. Na Fukushima en het nucleair conflict tussen India en China is resoluut gekozen voor de afbouw van kernenergie. Het zal nog een decennium duren voor de allerlaatste kerncentrales dicht zijn. Alleen blijft nu nog het probleem van het nucleair afval. Hoewel de nucleaire sector steeds vertelde dat de hoeveelheden radioactief afval beperkt zijn (weet je nog, een vingerhoedje per persoon per jaar, volgens het nucleair forum) zitten we nu opgescheept met gigantische hoeveelheden zeer gevaarlijk afval.

Er is nu sprake van ongeveer 600 000 kubieke meter hoogradioactief afval en 1,2  miljoen kubieke meter laagradioactief afval. Daar komt nog bij dat alle gesloten centrales ook nog eeuwenlang een bron van mogelijke besmetting blijven en dus bewaakt en afgesloten moeten worden. Vooral de jongere generaties zijn bijzonder verontwaardigd over deze erfenis. Naar schatting nog 240 000 jaar zal dit afval voor grote problemen zorgen, terwijl de mensheid zelf met moeite 200 000 jaar bestaat. Het staat trouwens nu al vast dat er naast de klimaatprocessen ook een reeks nucleaire processen zal komen.

Ondertussen blijven we met het probleem zitten, en alle oude beloftes dat er ooit een oplossing zou gevonden worden voor het afval blijken niet te kloppen. Het plan om via ‘transmutatie’ de levensduur van de isotopen te verminderen zou wel kunnen werken, maar blijkt verschrikkelijk duur te zijn. Het bestaande afval bewerken zou gedurende 20 jaar bijna 25% van het mondiaal inkomen vragen. En dit terwijl er nog heel wat andere noden zijn.  

De eerste pogingen om het afval ondergronds op te slaan hebben grote vertraging opgelopen. Het ambitieuze Onkalo project in Finland is stilgelegd in 2014 toen de financiële crisis het onmogelijk maakte verder te werken. Andere projecten in Nederland en het toenmalige België zijn eveneens ‘on hold’ gezet. Het enige wat nu gebeurt is dat in Mol de bewaking verscherpt is en er een aantal robots ingezet die de vaten permanent controleren. Ondertussen wordt gezocht naar andere oplossingen die op termijn wel betaalbaar zijn.

Ik gegrijp mijn kleinkinderen maar al te goed als ze hun beklag doen over de vorige generaties. Zonder de nucleaire molensteen rond hun nek zagen de toekomstkansen er veel beter uit. Anderzijds helpt klagen ons niet vooruit. Dus moeten we vooral hopen dat er geen ongelukken van komen en we zo snel mogelijk een echte oplossing vinden.