Voor de voorstelling in Schoten ben ik langs geweest bij ’ Vita et Pax’, een secundaire school in Schoten. Ik kreeg twee lesuren om mijn verhaal te doen aan de leerlingen van het vierde jaar. Bij het fietstochtje naar de school werd me al duidelijk wat voor leerlingen ik zou voorgeschoteld krijgen. Grote bosrijke domeinen met uit de kluiten gewassen villa’s, goed afgeschermd van de buitenwereld.
De leerkrachten vertelden me op voorhand dat dit geen doorsnee leerlingen zijn. Een aantal van hen krijgt op hun 18de een terreinwagen cadeau (voor de veiligheid uiteraard). Een aantal onder hen hebben thuis een verwarmd zwembad. Toen men vanuit de school vorig jaar aan leerlingen vroeg om de ecologische voetafdruk te berekenen bleek dat een aantal ouders niet wilden meewerken. Doorgeven hoeveel energie ze verbruiken of hoe vaak ze het vliegtuig nemen is een” schending van de privacy”. Het zal ook wel toeval geweest zijn dat ik in de groep van een zestigtal leerlingen op het eerste zicht geen allochtonen zag.
Ik ben gestart met een poging om duidelijk te maken hoeveel geluk deze jongens en meisjes wel hebben. Ik vroeg hen of ze een idee hadden hoe rijk ze waren. Iemand dacht bij de 20% rijksten, iemand anders dacht eerder bij de 10% rijksten. Aangezien je met een maandinkomen van 3000 euro netto bij de 1% rijksten van de wereld bent zal dit voor de meesten uit de groep eerder zoiets zijn. Dan legde ik ze uit waarom ze ook dikke pech hebben. Ze zijn de generatie die geconfronteerd zullen worden met de gevolgen van de opwarming van de aarde, met de gevolgen van piek-olie, misschien wel de eerste generatie die het met minder zal moeten doen dan hun ouders. De reacties op mijn verhaal waren gemengd. Een aantal maakten duidelijk dat ze niet geïnteresseerd waren, anderen waren oprecht geboeid. Bij het thema vliegen was er heel wat weerstand. Het idee dat er beperkingen zouden opgelegd worden aan het aantal vliegreizen omwille van milieuredenen leek hen onrechtvaardig. Tja, de spanning tussen eigenbelang en algemeen belang zeker.
Zelf vind ik dit ook niet eenvoudig. Dit zijn jongeren die opgevoed zijn in (materiële) weelde, die alle kansen krijgen op een goede vorming, die nu al ongeveer zeker zijn dat ze zich nooit financiële zorgen zullen moeten maken in hun leven. Hoewel ze profiteren van de ongelijke verdeling in de wereld zijn zij er niet persoonlijk verantwoordelijk voor. Hoe kan je hen duidelijk maken dat ook zij deel zijn van een globaal ecosysteem, dat hun handelen een impact heeft en dat ook zij kwetsbaar zijn als het systeem crasht . Ik maak me niet te veel illusies, maar een meisje vertelde achteraf dat ze een lijstje punten had die ze met haar ouders wou bespreken. Dus hoop dat ik maar dat haar ouders de bezorgdheid van de dochter au serieus nemen, en ze niet afschepen met wat geruststellende woorden dat zij zich geen zorgen moeten maken.
De belangrijkste tip die ik ze kon meegeven is uiteindelijk: wordt niet te rijk, want hoe rijker mensen worden hoe groter hun ecologische voetafdruk…
Low Impact Man 
Wij hebben vandaag weer iets gedaan om onze ecovoet te verlagen. Onze tweede auto is namelijk vandaag verkocht, en vanaf nu doen we met één auto verder.
Onze huizenruil werpt dus al zijn eerste vruchten af, want aangezien we nu op slechts 2km van het school wonen waar we les geven, kunnen we veel eenvoudiger eens met de fiets of te voet zelfs gaan.
Er zijn zelfs al 2 situaties waar we weet van hebben, waar er ook een huizenruil gedaan wordt naar ons voorbeeld.
LikeLike
Ik weet trouwens niet of rijkere mensen noodzakelijk een hogere ecovoet hebben. Wie arm is heeft vaak zelfs geen geld voor een spaarlamp, laat staan regenwaterrecuperatie, zonnepanelen, dakisolatie enz. Om ecologisch te kunnen leven heb je helaas ook geld nodig.
Dat begint meestal met een eigen woning. Want niet elke huurder wil een inspanning doen in een woning die dan toch niet van hen is.Vervolgens komt er geld aan te pas, om alle investeringen te kunnen doen.
Maar een bijkomend nadeel is dat arme mensen vaak een achterstand hebben in opvoeding, en dus ecologie ook niet doorgeven aan hun kinderen. Kansarmen zijn de laatste mensen die zich iets aantrekken van ecologie. Ik ben er zeker van naarmate je daalt in het type studierichting, de interesse naar ecologie ook daalt.
LikeLike
Aan de andere kant gaan ecologisch en economisch in het huishouden vaker goed samen dan gedacht. Als alleenstaande moeder met drie kids heb ik geen auto, als ik er echt ééntje nodig heb gaat dat via cambio; een dagje vleesloos is goed voor het milieu én het budget; de warmte van de oven na het bakken van een cake gebruiken om iets uit de diepvriezer te laten ontdooien; …en ga zo maar door.
Om vrienden iets of wat mee te krijgen is het economische voordeel de overtuigende factor, maar nadien zien ze dan toch ook wel in dat de twee hand in hand kunnen gaan.
Let wel, het gaat hier natuurlijk om druppels op en hete plaat, maar ook die tellen mee.
Tof, Steven, dat je blíjft schrijven en die lezingen blíjft geven!!!
LikeLike
keep up the good work !
LikeLike
Het is mij ook al opgevallen dat vliegtuigreizen voor sommige personen uit mijn omgeving (jongvolwassenen) blijkbaar onmisbaar zijn geworden, want “het is zo gemakkelijk en zo goedkoop”. Ik heb nog nooit een vliegtuigreis gemaakt en de kans is enorm groot dat ik het ook nooit doe… Ik ben afgelopen zomervakantie met nog 4 mensen van Aalst naar Bouillon gefietst, 200 km verspreid over 2 dagen of ongeveer 22 uur en daarvan heb ik zo enorm genoten. Ik zie niet in waarom ik het vliegtuig zou nemen, terwijl er hier nog zoveel te verkennen valt…
En ook al vinden sommigen het (eventjes) spectaculair en leuk klinkend als ik dat korte verhaal vertel, zelf zouden ze het waarschijnlijk niet overwegen om het te doen, want nogmaals, blijkbaar is het vliegtuig zo gemakkelijk en zo goedkoop en bla bla bla… Schandalig!
LikeLike